Category: Uncategorized

L-Internet u l-Melita

Għal darb’ oħra, erġajt ħallejt għall-aħħar biex inħallas il-kont ta’ madwar €80 għas-servizz tal-Internet mal-Melita. Għaldaqstant, għal darb’oħra, qomt mingħajr is-servizz għax il-Melita b’eleganza liema bħalha u mingħajr pre-avviż hekk jitrattaw ma’ klijenti li ilhom sa mill-bidu tal-elfejnijiet jużaw u jħallsu għas-servizzi tagħhom.

Pruvajt nidħol fis-sit elettroniku tagħhom – taf int – timmaġina li ser jgħatuk aċċess biex għallinqas tħallashom u tkun tista’ titlob is-servizz lura. Imma le. L-ebda aċċess.

Imsomma, ċempiltilhom mill-mobile u bħal dejjem bdiet il-litanija ta’ messaġġi rrekordjati li ma jgħinu xejn f’mumenti ta’ frustrazzjoni. Messaġġi bil-Malti segwiti minn interpretazzjoni bl-Ingliż li jtertqulek qalbek iktar minn maġistrat kiefer li jdum idur mal-lewża biex jaqtahielek għall-forka!

– Messaġġ ta’ Merħba (Malti u Ingliż)
– Stedina biex tgħażel bejn 1 u 2 skond il-lingwa li tippreferi.
– Hawn tiġi mgħarraf li t-telefonata jaf tkun irrekordjata
– Tintgħalab iddaħħal in-numru tal-kont tiegħek magħhom
– U hawn tingħata dettalji dwar l-istat tal-kont tiegħek
– Issa jmiss jinfurmawk li tinsab f’menu prinċipali fejn tingħata 5 għażliet…
– U minn hemm, wara grazzi, tgħaddi għal menu ta’ 4 għażliet oħra
– Eventwalment hawn tiġi mgħarraf li ser tiġi trasferit ma’ rappreżentant tal-‘Customer Care’

Il-beżżul fija jispikka f’dawn il-mumenti. Spiċċali l-kreditu f’nofs telefonata u ara ma taħsibx li ċempluli lura! Le, erġajt ċempilt minn mobile ieħor fil-familja. Martirju ieħor, għalkem din id-darba għafast in-numri mingħajr ma kelli nisma kollox.

Għall-erwieħ! X’għall-erwieħ! Staqsejt nistax ngħati l-informazzjoni tal-kard tal-kreditu biex inħallas il-kont iżda qaluli li rrid immur f’uffiċċju minn tagħhom għax m’għadhomx jaċċettaw pagamenti mit-telefonati. Qaluli li nista’ nħallas minn fuq my.melita.com ukoll… bħal donnhom insew għaliex qed inċempel!

Għal grazzja t’Alla skoprejt li mill-kamra l-baxxa nista’ naqbad bis-serqa ma’ network ta’ uffiċċju fil-viċin, u allura min hawn u minn hemm irranġajt is-sitwazzjoni. Imma x’kedda!

Viva Malta

Kif rajna dan l-aħħar f’għadd ta’ gazzetti, il-Prim Ministru Joseph Muscat wasal jikkunsidra li juża kull mezz sabiex jiġbed l-attenzjoni tal-Unjoni Ewropea rigward l-effetti tal-immigrazzjoni llegali mill-Afrika ta’ fuq, lejn Malta. Nemmen li kontra l-prinċipji umani tiegħu, wasal jikkunsidra, jew iħalli lok ta’ konsiderazzjoni tal-ormaj famuża “push back policy”.

Kif stqarrejt pubblikament fuq Facebook u anki permezz tal-firma tal-petizzjoni li għamilna numru ta’ prattikanti tal-arti u d-disinn f’Malta, ma naqbel bl-ebda mod li dawn in-nies jintbgħatu lura mingħajr ċans li japplikaw għad-dritt tar-refuġju. Il-push back ma hija xejn ħlief biżà indefinita u nkontrollabbli li ssikket lill-qalb milli tagħraf issostni lill-bnedmin ħutna f’mument ta’ kriżi. Huwa ironiku kif meta ssir xi ġabra mill-kaxxa maġika tat-televiżjoni, ninfexxu nitħassru lil nies varji u neżaltaw ruħna f’offerti ta’ flus eżorbitanti. Imma ara jersqu lejn ix-xtut imqaddsa tagħna għax niklulhom wiċċhom bit-tgħajjir!

Sfortunatament kien hemm artisti li baqgħu lura milli jingħaqdu mal-bqija kontra din l-possibiltà. Wara li qrajt dak li stqarr Kenneth Zammit Tabona fuq il-Facebook tiegħu jidher li l-valutazzjonijiet tal-petizzjoni setgħu ma kienux mixtarra sew. Zammit Tabona kiteb: “I never wrote that I advocate push backs but that I resent people acting as if they had happened; especially because when they did happen nobody badgered me for my signature on any petition as what happened now. I find it farcical that I am protesting about something which is old hat because once the Court of Human Rights has vetoed it the PM complied immediately.”

Huwa minnu li f’dan il-każ, il-push backs ma seħħewx – biss ir-rikatt sar u sar bil-qawwa. Iva kien rikatt indirizzat lejn l-Unjoni Ewropea (dik l-istess Unjoni li ħafna tant tqabdu għaliha fl-2004), imma rikatt li uża lil dawn il-persuni f’mumenti ta’ kriżi. U dan ma naqblux miegħu ukoll. Filfatt il-petizzjoni kienet tindirizza mhux biss il-push backs iżda wkoll kull kunsiderazzjoni tagħhom, tiġi meta tiġi: “We join in expressing our firm disapproval of considering similar policies that would place the migrants’ life at risk.”

Lura fl-2002 meta saru l-famużi push backs lejn l-Eritrea, jien kelli tnejn u għoxrin sena u kont impenjat fuq livell soċjali iktar lokali u personaliżżat. L-inqas idea dwar iċ-ċrieki artistiċi, l-immigrazzjoni u l-petizzjonijiet. Biss, illum, nemmen li żball antik ma għandux jikkundannani biex nagħmel ieħor, u appuntu għalhekk, orġaniżżajt il-petizzjoni. Il-push backs fihom infushom huma ġesti kodardi, ġejjin minn fejn ġejjin u jsiru meta jsiru. Minflok nistaqsu għalfejn fl-2002 ħadd ma kellu l-bajd sabiex jgħamel ftit oppożizzjoni, ingergru għax illum saret! Ma nafx! Nitfixkel!

U għal dawk kollha li talbu lil kull min iffirma xi petizzjoni sabiex iżomm f’daru xi immigrant jew tnejn, tajjeb li jkunu jafu li l-argument tal-petizzjonijiet ma huwiex li Malta ssir xi tip ta’ lukanda fil-Mediterran iżda li Malta, li hija dari, tkun il-post ta’ refuġju u komfort, temporanju, għal ħutna f’mument ta’ disperazzjoni. Konvint li l-awtoritajiet, bis-sistemi llum esperti tagħhom, jafu jgħarfu l-każijiet ġenwini minn dawk inqas ġenwini, u jieħdu proċeduri skond il-kuntest.

Le – Malta ma tistax titlef il-valur tal-imħabba li dejjem sawwarha. Il-push backs, jew, nerġa ngħid, kull kunsiderazzjoni tagħhom, hija kważi kważi att kriminali. Huwa importanti li kulħadd jifhem li ħadd ma hu kontra li l-Unjoni Ewropea tikkollabora f’din is-sitwazzjoni, biss hemm mod u mod kif tasal għal dak il-proċess. Ta’ min ninnutaw kif, per eżempju, il-problema tal-immigrazzjoni ingħatat iktar attenzjoni mill-media internazzjonali permezz tar-ritratt, kapulavur artistiku ta’ Darrin Zammit Lupi milli bl-idea tal-push back policy li ażżardajna nikkunsidraw! Reuters, Telegraph, New York Times u BBC fost oħrajn, kienu minn ta’ quddiem li tkellmu madwar dan ir-ritratt. Il-qawwa tal-arti li bħal fil-każ tal-Guernica, tikxef l-inġustizzja, bla ma taqa’ fil-baxx!

J’Alla nikbru ma ndumux!

Wara l-Isle of MTV

Kont ser nibgħat din l-ittra lil xi gazzetta lokali imma reġa’ bdieli għax niddejjaq nistenna, u ddeċidejt li għalkemm bil-lingwa Ingliża, insemma leħni fuq din is-sitwazzjoni li ltqajt magħha llejla wara l-kunċert tal-Isle of MTV.

02:00am Sometime in 2012.
I have just driven past amber at the first set of pelican lights in a deserted St Anne’s Street Floriana only to get halted near the APS branch by a group of police who issued a fine for driving past “the red lights”. Given no chance to argue, I had to write one or two letters to concerned departments so that the fine got dismissed a few months later.

01:00am Tonight.
I have just been lucky enough to drive back home into Valletta through Floriana following a night out at the movies. It took me forty minutes to complete the hefty journey… just imagine a fictitious paramedic trying to reach out to an incident scene at lower Valletta. Forget it! During this time I had the chance to listen to the new album of Italian band “Ministri” and ironically also witness the collapse of street laws in front of the eyes of Police. Isle of MTV had just finished and it was a free for all situation. Leading the deliberate bad practice were Arriva busses who, rather than driving within their dedicated bus lanes they took in the middle lane and one after the other ignored a driver, probably a Floriana resident, who indicated an attempt to turn left to Sarria area. One specific ‘sardines’ car which I happened to be following, was home to, let’s say, six guys. Each time their engine was turning off because of the overweight, they smiled at the nearest drivers and police like all is well and good. Drivers opting last second for a ninety-degrees turn into one road they were otherwise missing, were patrolled calmly and given no warnings. Police also missed out on the tens of people sitting, standing and eating on the Vilhena lion fountain much to the enjoyment of the Local Council’s budgets i would guess!

And what about the tonnes of food and drink containers littered all over St Anne and adjacent streets? What about large groups of foreign students taking memorial pictures in the middle of St Anne Street to the detriment of traffic flow and their own safety? Also, is it ok for people to walk partly naked at 1am in Floriana, or to drive with their passenger sitting on the side window? And parking on pedestrian sidewalks and on double yellow lines? I don’t know! I’m probably missing out on various other misconducts tonight but I’m pretty tired now and I think you’ve got the gist.

Don’t get me wrong. This is not a complaint about the event, to which I’m all in favour. This is criticism towards the Police and the authorities above them, obliging to such blatant irregularities. The law is there and should indeed be respected anytime, yet, it should also be given its due respect by Police officers anytime as well. How could we, as a society, nurture an educated culture, when the authorities themselves disregard flagrant misconducts? Why would we need law that caters for public order and welfare, if this does not achieve its practical goals during mass events? Wouldn’t the authorities be ridiculing the law and its direct beneficiaries if they access it only when it’s a three to one or ten to one demonstration of power?

Il-fjamma tħeġġeġ

Forsi ftit għajjien jew forsi qed noħlom diġà. Aktar kmieni lbieraħ rajt lil xi nies jitħaddtu madwar l-artiklu “The Eternal Flame will die daily” li ppublika sieħbi Mark Anthony Sammut, għall-ħabta tal-16:30. Ma stajtx nifhem eżatt dwar xiex kien l-argument għax il-kliem eternal flame instemgħu ġodda fil-kuntest kontemporanju tad-dibattiti politiċi… tħawwadt aktar meta fuq Facebook tfaċċa kontribut ironiku ta’ Der Heckler li fakkarna fil-kanzunetta li ġġib l-istess isem.

Għadda l-ħin u filwaqt li suppost qed nikteb xi waħda mill-kitbiet li għandi nlesti fil-kors Universitarju, għażilt li naqra l-artiklu ta’ Mark u nipprova nifhem. Fhimt… iżda ma fhimtx. Ħalli nispjega ruħi.

Iva s-simbolu tal-fjamma li ssellem lil dawk li waqgħu fil-gwerra huwa simbolu qawwi. Napprezza s-sentimenti li esprima Mark imma nfakkru li kif indika Charles Muscat stess, f’dokument li għalih hu stess irrefera, din hija biss fjamma ornamentali. Nemmen li s-simboloġija ta’ monument erett fil-pubbliku hija sovrana u mittiefsa rrispettivament minn kull żieda dekorattiva u/jew ċerimonjali. Jidher, minn kliem Muscat stess li “minn risposta tal-Ministru għat-Trasport u l-Infrastruttura Joe Mizzi għal mistoqsija parlamentari li għamel id-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami, il-Gvern iddeċieda li din il-fjamma tibda tinxtegħel biss bejn is-6pm u s-6am f’dik li jidher li hi miżura oħra ta’ cost-cutting mill-Gvern Laburista”.

L-għaġeb tiegħi għal dan il-kummentarju ta’ Mark ma hux wisq dwar dan il-punt li qajjem iżda dwar il-konsistenza tal-Partit tiegħu f’dawn it-tip ta’ argumenti. Filwaqt li llum tfaċċat karba għal rispett lejn il-prassi li jfakkru lil dawk fost missirijietna li taw ħajjithom għalina, sa ftit tax-xhur u snin ilu rrenja nonchalance liema bħalu. Lura fl-2009 il-Ministru tar-Riżorsi, George Pullicino kien, neħħa l-monument tas-Sette Giugno minn quddiem il-Parlament, possibilment kontra l-permessi mifthema mal-MEPA, bl-iskuża li dan kien ser jerġa jiġi nkluż fid-disinji tal-proġett ta’ Piano. Għal erba’ snin dan il-monument, u l-filosofija ta’ ribelljoni li jirrappreżenta, spiċċaw imwarrba minn quddiem għajnejn il-massa, u sat-8 ta’ Marzu 2013, l-ebda Ministru mill-Partit Nazzjonalista ma refa’ ir-responsabbiltà sabiex dan il-Monument jibqà fiċ-ċentru tal-memorja ta’ dan il-Pajjiż. Ovvjament ma nimmaġina l-ebda fidil tal-Partit, ironikament Nazzjonalista, li ser jipprova jfakkar mument fejn il-poplu qam sovran u sfida lill-awtorità!

Imma forsi l-vittmi tas-Sette Giugno ma ħaqqhomx rispett ukoll. Minjaf. Forsi l-bżonn li niftakru li għandna l-poter inqumu kontra l-abbuż ma ħaqqux ġieh. Fl-ittra tagħna ta’ Ottubru 2009, jiena u sieħbi Derek Fenech konna staqsejna iżda bqajna mingħajr risposti! F’pajjiżi ċivilizzati l-qawma tal-poplu hija l-pedamenti tad-demokrazija. F’Malta xi nies taw kontribut sabiex jaljenaw l-memorja tagħna iżda llum qed igergru għax fjamma quddiem monument predominanti fl-intrata tal-Kapitali, ser tinżamm mixgħula tul is-siegħat mudlama biss. Iva nibqa’ nitħawwad u ma nifhimx!

F’dan il-pajjiż, Partit li għadu kif ġie mgħoti l-forka mill-poplu sforz l-apatija li kellu, jażżarda jkun kritiku ta’ atti li tagħhom, huwa stess kien protagonista sa ftit xhur ilu! Jiena, ningħaqad mal-bojja u ntenni tislima sħiħa lil Manwel Attard, Wenzu Dyer, Karmnu Abela, Guzeppi Bajada u vittmi oħra li ħabbew lill-Maltin, bit-tama li l-fjamma li tħeġġeġ fl-arti li ħallielna Anton Agius u artisti oħra, tibqa’ tixgħel fil-qlub u tħeġġeġ rivoluzzjoni eżistenzjali.

Psewdo-artisti Maltin

“Li tgħamel huwa att kreattiv. Id-differenza li tiddistingwi lill-artist hija il-livell ta’ użu tal-manwalità, idejh u kemm iħallihom liberi li jaġixxu – kemm fuq livell artistiku kif ukoll dak produttiv. Lili l-produzzjoni manwali tgħoġobni jekk toħloq, imma huwa inti li trid tfassal lingwaġġ personali u l-biċċa xogħol innifisha! Hekk kif jiġri fil-poeżija, li tlaħħam dinjiet varji permezz ta’ kliem u hi kapaċi tagħti forma viżibbli lir-ruħ ta’ kull oġġett, l-użu u s-sbuħija tagħhom.”1

Fil-ktieb tiegħu ta’ konverżazzjonjiet ta’ bil-lejl, l-awtur Marco Castoldi ntervistat minn Mauro Garofalo, jiddeskrivi l-maġija li kull artist huwa mitlub iwassal. Il-maġija li tibdel il-fakultà espressiva, f’oġġett. Il-maġija li tlaħħam ħsieb f’forma letterarja jew viżiva. Bi ftit immaġinazzjoni nifhmu wkoll li hemm referenza lejn dik il-maġija li tibdel ħsieb f’azzjoni. Fejn dak li huwa fil-kapaċità intelletwali tal-bniedem, jieħu forma, jiġi kkomunikat u allura jmiss lil ħaddieħor.

Fejn huma l-artisti Maltin? Min huma l-artisti? Anzi ħa nsaqsi lilek li, bħali, tgħid li int artist jew tgħix minn fuq l-arti: X’inhi l-arti tiegħek u lil min qed isservi? X’qed tgħid l-arti tiegħek u x’inhu l-iskop tal-eżistenza tagħha? Lil min qed tolqot?

L-artist. Min hu artist? X’jiddistingwi artist minn ħaddieħor li mhux? X’funzjoni għandu l-artist fis-soċjetà? Dawn il-mistoqsijiet ġew f’rasi hekk kif wara l-ħatra ta’ Jason Micallef bħala Chairman tal-Kumitat tal-Valletta 2018 Belt Kapitali Ewropea għall-Kultura, il-gazzetta Times of Malta rrappurtat kummenti dwar din il-ħatra minn artisti li ppreferew jibqgħu anonimi. U hawn fejn nistaqsi l-ġenwinità ta’ dawn il-psewdo-artisti. X’inhi l-biżà li tesponi dak li tassew temmen? Xi ħsara tista’ issirlek li żżommok lura milli tgħid il-verità b’wiċċek minn quddiem? Forsi huwa minnu dak li kien qal Baudelaire “ftit huma dawk li għandhom id-don li jaraw; iżda inqas dawk li għandhom il-ħila ta’ l-espressjoni”.2

U din il-ħila ta’ espressjoni mhix biss il-kapaċità li terfa pinzell, iċċappsu biż-żebgħa u tħabbtu ma’ tila. Mhix biss il-kapaċità li twelled rima u ritmu. Li tlissen melodija mill-ifjen b’intonatura kristallina. Hija l-espressjoni li toħroġ libera mill-qalb, il-ħsieb li spiss jaħsad. L-espressjoni li taf tistona jew tweġġa’ lill-għajn għażżiena iżda li taf iċċaqlaq qalb, triegħed pedament u tofroq f’żonqra maltija.

L-artist huwa dak li b’wiċċu minn quddiem, jesprimi l-anarkija fi ħsibijietu f’forom sensorjali sabiex jinstiga libertà u jċanfar jew jikkritika dak kollu li jmur kontra l-libertà tal-ħajja – mhux biss dik umana. L-artist huwa dak li jantiċipa l-ħsieb komuni, jħoss il-polz tal-poplu u jesprimih jew jindika ħsieb forsi mistur għall-massa. L-artist jitkellem meta l-massa tkun imbikkma, aljenata, imhedda jew imwerwra. U jgħamel dan biex ixerred emozzjoni li ċċaqlaq. Fi kliem Marco Castoldi, l-artist jinħall mill-irbit ta’ kull konvinzjoni, poża jew pożizzjoni. L-artist huwa politiku tal-poplu. Il-psewdo-artisti Maltin li jitkellmu biss minn wara l-ħasira li ma jmurx jintgħarfu u ma jkunux mistednin għall-ftuħ tal-esibizzjoni faqgħa li jmiss, jqabbduni rritazzjoni.

Intemm dan il-ħsieb billi għal darb’oħra nikkwota lil Baudelaire li dan l-aħħar, b’xorti tajba, kelli opportunità u ċans li naqra u nixtarr siltiet mill-kitba tiegħu fil-ktieb The Painter of Modern Life and Other Essays.

“Apparti dawk il- ftit eċċezzjonijiet, waħda jew tnejn, li m’għandix għalfejn insemmi, irridu nammettu li l-maġġoranza tal-artisti ma huma xejn ħlief annimali ta’ ċertu sengħa, artiġjani puri, intelletwali tal-villaġġ u mħuħ sempliċi. Il-konverżazzjonijiet tagħhom, li huma neċessarjament limitati fi ċrieki dojoq, isiru, f’kemm ili ngħidlek, insopportabbli għar-raġel tad-dinja, iċ-ċittadin spiritwali tal-univers.”3 

Nittama li aħna l-artisti Maltin inkunu għaqlin biżżejjed li naħarbu din id-deskrizzjoni b’kull ħila li għandna u b’irġulija!


1 Marco Castoldi & Mauro Garofalo (2008), In pArte Morgan, Elèuthera editrice. p.23
2 Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.11
3 Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.7

Bloggers (mhux) alternattivi

Fost riċerka u xogħol akkademiċi u xi biċċa xogħol b’risq il-ħobżna ta’ kuljum, mawra qasira fuq facebook ma tħallinix bi kwieti. Innutajt kif Carmel Cacopardo fl-aħħar jiem ikkritika b’mod kostruttiv il-ħatra ta’ Franco Debono sabiex jieħu ħsieb il-konvenzjoni Kostituzzjonali. Saħansitra ftit minuti ilu ngħaqad miegħu James Debono tal-MaltaToday li filwaqt li għaraf il-merti ta’ Franco Debono, saħaq, l-istess bħal Cacopardo, u l-Partit Nazzjonalista, li Debono huwa persunaġġ ‘divisiv’. Tali raġunamenti jħalluni lampa stampa u b’geddumi mdendel fuq il-mejda!

Ma naffordjax nikteb fit-tul illum għax diġà erbgħa u għoxrin siegħa ma jservunix, aħseb u ara! Se ngħamel biss osservazzjoni ċkejkna madwar il-blog ta’ Cacopardo u dak ta’ James Debono. Bħal li kieku taqbad karozza u taqlibha rasha l-isfel u targumenta li l-karozza ma tistax timxi, l-istess l-argument tagħhom, f’għajnejja.

Ta’ min niftakru li Franco Debono safa ntitolat “irrelevanti” mill-kap tal-PN u ġie miċħud kull ċans li jerġa jkun kandidat f’isem il-partit li fih kien jimmilita. Issa mill-argument ta’ dawn ħadt l-impressjoni li minħabba li fil-PN hemm min ser jibqa’ ostinat kontra kull ħaġa li toħroġ minn fomm Franco, kien ikun aħjar kieku l-Gvern għażel lil xi ħadd ieħor għal dan l-inkarigu.

Jekk, fi kliem James Debono stess, Franco huwa persuna ferm eliġibbli għal dan l-inkarigu għalfejn, huwa stess u Cacopardo jgħażlu li jċedu l-armi għall-ostinazzjoni tal-Partit Nazzjonalista? Jaqaw jippreferu li f’pajjiż demokratiku u Ewropew, ngħatu każ dawn it-tattiċi ta’ biżà u ma ninnominawx lill-aktar persuna xierqa għal kariga? Minflok, għalfejn ma jeħduhiex qatta bla ħabel kontra l-injoranza patetika li qed tirrenja f’Partit, jew aħjar, xi klikka minnu li ntenzjonalment tgħażel li tibqa’ ostili quddiem l-enerġija u l-motivazzjoni ta’ Franco!

Ma ngħamlux mod li jekk il-PN ma jibdiex jivvota favur l-emendi tajbin issuġġeriti minn Franco, ikun it-tort ta’ Franco stess jew tal-Gvern li nnominah, hux hekk?

Politika deċeduta

Ma stajtx ma nieħux ftit tal-jiem sabiex inħarbex risposta lil sieħbi Robert Tabone Valletta li nhar l-Erbgħa 11 ta’ Jannar, għoġbu jħallili risposta kemmxejn twila u maħsuba sew fuq il-paġna tal-facebook tiegħi dwar il-kontribut li qed jgħati Franco Debono lix-xena politika Maltija.

Klikkja hawn biex taqra  l-osservazzjoni oriġinali ta’ Robert.

Kieku qrajt dak li qalli Robert mingħajr ma kont żammejt lili nnifsi aġġornat fuq is-sitwazzjoni, kont naqbel miegħu mingħajr diffikultà, biss inħoss li l-affarijiet ġew deskritti b’ħarira mpreċiżjoni jew taħt lenti essenzjalment anti-Debono.

Nemmen li l-kontribut tiegħu huwa konsistenti u marbut mal-valuri iktar milli l-kumdità – għall kuntrajrju tar-rutina politika deċeduta. Jiena minn naħa tiegħi ddeċidejt li nirrispondi dan il-ħsieb ta’ sieħbi Robert, li min hawn insellimlu, billi nerġa nikteb l-istess storja fuq il-qafas tiegħu stess iżda bid-dettalji li, skont jien, jitfgħu dawl aħjar fuq il-fatti.

“Immaġinani nirkeb tal-linja (għax il-poplu vvutali sabiex inkun fuqha minħabba l-assoċjazzjoni tiegħi mal-bqija tal-grupp u għax ix-xufier wiegħed li ser jgħati vjaġġ b’uċuh ġodda)… nirkeb, niġi mitlub inpoġġi fuq wara. Ninnota li x-xufier jinsab imtellef minn klikka b’konsegwenza li kultant jitlef kemmxejn il-kontroll tal-vettura. Filwaqt li s-soltu min ikun fuq wara, joqgħod kemmxejn sieket, jien nħoss li xorta għandi nsemma leħni u f’daqqa waħda f’nofs ta’ triq nibda nindika rotot oħrajn li x-xufier jista’ jieħu. Huma toroq sbieħ u mportanti għall-pajjiż imma x-xufier, li issa nissuspetta li huwa kkundizzjonat sew mill-klikka, jidher li għandu prijoritajiet oħra u li konvint ħafna minn dak li qed jgħamel, minkejja l-perikli.

Għandi ninżel fil-waqfa li jmiss bħala sinjal ta’ protesta? Le… dik tkun deċiżjoni wisq normali u għaġġelija. Allura niddeċiedi li ngħamel dak li nħoss għax wara kollox, dawk li vvutawli jistennew hekk minni. Nerġa nindika l-proposti tiegħi, darba, darbtejn, għaxart darbiet u fl-istess ħin li ninnota li anki passiġġiera oħra qed jiġu trattati ħażin jew injorati, ninduna li l-premessa inizzjali mhux qed tiġi daqstant miżmuma. Nitlob lix-xufier iwaqqafli fil-waqfa li jmiss, iktar minn darba, iżda huwa ma jixtieqx u anki sħabu ma jħallunix. F’din il-geġwiġija kollha hemm passiġġiera li kissru xi ħġieġ, oħrajn girfu l-wiċċ tas-siġġu u wieħed għoddu faqa tajer! Immaġinajt li ser iwiddbuhom u saħansitra jitolbuhom jinżlu, kif titlob l’etika fis-sewqan, biss ħadd ma qalilhom xejn – kważi kważi x-xufier beda diskursata ferriħija magħhom u spiss il-vettura titrassas ma’ xi ħajt tas-sejjieħ – u naħseb tajjarna xi żewġ motorini wkoll!

Nirrabja u ngħolli kemmxejn il-vuċi lejn ix-xufier għax mhux sew isuq b’mod perikoluż u ma jgħatix każ is-sinjali tat-traffiku. Hemm ammont kbir ta’ nies fuq barra li jinstemgħu jirrabbjaw u joffenduna. Filwaqt li l-kollegi tiegħi għadhom bilqiegħda jpaċpċu, nipprova ntella’ l-handbreak għax konna qed inqarrbu żona perikoluża. Ġib il-għaġeb, ix-xufier jimbuttani lura. Nirrabja iktar, ninduna li x-xufier mhux interessat li jwassal il-vettura fid-destinazzjoni f’kundizzjoni tajba… kważi kważi iktar jinteressah li jaslu hu u sħabu.

Niġbidlu l-attenzjoni aktar billi niġbidlu t-tmun ‘l bogħod minn dak il-ħajt li issa kien tant qrib. Jekk forsi mhux qed jara, imma kif jista jkun hekk trux u ma jindunax li kemm jien u anki dawk in-nies ta’ barra qed nindikawlu rotta li taf tkun ta’ ġid għall-proġett u l-poplu tagħna?

Ndur fuq sħabi u nuri r-rabja tiegħi lejhom għax anki huma fid-dmir li jindirizzaw dan is-sewqan perikoluż u li jista’ jwassal għall-falliment tal-proġett – biss dawn xorta jridu jafdaw fix-xufier (għax qalu li kien elett xufier u kap tal-proġett b’mod demokratiku). Uħud minnhom insibhom qed jiddieħku bijja wkoll.

Lix-xufier nindikalu li jkun aħjar jekk ġaladarba jrid li jsalva l-proġett, jċedi postu għax issa qed issir ħafna ħsara u għaldaqstant tilef il-fiduċja tiegħi! Ngħidlu darba, darbtejn, għaxra… imma jibqa ma jagħtix kasi. Qisu ħadd f’dil-vettura ma’ jrid jismagħni wkoll, iżda hemm barra jidher li anki vetturi tal-pulizija u tal-ambulanza jpaqpqu hemm sabiex forsi jiġbdulna l-attenzjoni… Le, naħseb meta jkun imiss li nimlew il-petrol, jien mhux se ngħinhom jimlew.

Forsi nirkeb il-vettura l-ħamra? Imma dawk kulma għandhom huwa loudspeaker tajjeb li naf li bħalissa jħalluni nużah kieku… imma le, aħjar le – jien ma nemminx fl-istess prinċipji. Paċenzja, jekk jinbidel ix-xufier, naraw, biss, kif għidt, naħseb fil-petrol station li jmiss, nieqaf hemm.”

Wara l-ewwel reazzjonijiet ta’ rabja u passività lejn Franco Debono issa ż-żewġ partiti l-kbar bdew it-tieni fażi tat-tattika; dik li jilgħabuha tas-sbieħ quddiemu biex forsi jirbħu s-simpatija tiegħu. Politika essenzjalment deċeduta li għandha bżonn aġġornament mill-għeruq kulturali fost il-poplu, l-ewwel u qabel kollox.

Traffiku mit-traġedja

Niftakar f’Sarah Scazzi – dik it-tfajla ckejkna minn Avetrana fl-Italja, li fl-aħħar xhur ta’ l-2010, spiċċat fuq kull rokna tal-midja taljana wara l-qtil traġiku tagħha. Kien każ ikexkex u sforz dan kulħadd ried jitkellem, kulħadd ried isir jaf aktar, kulħadd xtaq ġustizzja. Il-familjari, komplici jew le, illum saru persunaġġi… fejn saħansitra saru kostumi tal-Karnival jirrappreżentaw liz-ziju tal-istess tfajla, Michele Misseri li kien l-ewwel suspettat. Imsomma, il-midja għamlet sensazzjoni mmensa minn dan il-każ u għaddew numru ta’ ġimgħat mhux ħażin qabel ma’ xi ħadd beda jistaqsi dan kienx sew; qabel ma xi ħadd induna li ħafna gawdew minn fuq din it-traġedja.

Tgħid qed nitħajjru nirrepetu l-istess eċċellenza ta’ etika hawn Malta? Jidher li l’hemm mexjin. Fi ġranet fejn hemm ftit x’tirrakkonta, fejn saħansitra lbieraħ rajna servizz tal-aħbarijiet dwar logħoba futbol bejn l-iljunfanti, nafu, anki aħna, naqgħu f’apatija mpekkabbli. Seħħ delitt u qed naqaw fir-redikolu li nirrakkuntaw kull pass u kull dettall li suppost huwa kompetenza esklussiva tal-Pulizija.

Issa ngħid jien, x’jidħolli u joħroġli mid-dettalji dwar delitt makabru li seħħ f’xenarju privat? X’inhu l-irwol tal-midja f’sitwazzjonijiet hekk? Xi prinċipji ġew mgħallma lill-ġurnalisti preżenti? X’inhu l-iskop ta’ ċertu bloggers li ppreferew jikkwotaw l-istess inutilità nformattiva? Tgħid jattiraw ftit traffiku lejn kitbiethom?

Nawguralkom is-sena t-tajba ħbieb!