Tag: malta

Psewdo-artisti Maltin

Nota: Dan l-artiklu ġie miktub f’Diċembru 2013 u moqri waqt serata każwali li fiha numru ta’ artisti Maltin iltaqgħu fir-residenza tas-Sur Joe Philippe Abela, fl-istess xahar.

“Li tgħamel huwa att kreattiv. Id-differenza li tiddistingwi lill-artist hija l-livell ta’ użu tal-manwalità, idejh u kemm iħallihom liberi li jaġixxu – kemm fuq livell artistiku kif ukoll dak produttiv. Lili l-produzzjoni manwali tgħoġobni jekk toħloq, imma huwa inti li trid tfassal lingwagg personali u l-biċċa xogħol innifisha! Hekk kif jiġri fil-poeżija, li tlaħħam dinjiet varji permezz ta’ kliem u hi kapaċi tagħti forma viżibbli lir-ruħ ta’ kull oġġett, l-użu u s-sbuħija tagħhom.”[1]

Fil-ktieb tiegħu ta’ konverzazzjonijiet ta’ bil-lejl, l-awtur Marco Castoldi, intervistat minn Mauro Garofalo, jiddeskrivi l-maġija li kull artist huwa mitlub iwassal. Il-maġija li tibdel il-fakultà espressiva, f’oġġett. Il-maġija li tlaħħam ħsieb f’forma letterarja jew viżiva. Bi ftit immaġinazzjoni nifhmu wkoll li hemm referenza lejn dik il-maġija li tibdel ħsieb f’azzjoni. Fejn dak li huwa fil-kapaċità intelletwali tal-bniedem, jieħu forma, jiġi kkomunikat u allura jmiss lil ħaddieħor.

Fejn huma l-artisti Maltin? Min huma l-artisti? Anzi ha nsaqsi lilek li, bħali, tgħid li int artist jew tgħix minn fuq l-arti: X’inhi l-arti tiegħhek u lil min qed isservi? X’qed tgħid l-arti tiegħek u x’inhu l- iskop tal-eżistenza tagħha? Lil min qed tolqot?

L-artist. Min hu artist? X’jiddistingwi artist minn ħaddieħor li mhux? X’funzjoni għandu l-artist fis-soċjetà? Dawn il-mistoqsijiet jiġu f’rasi kull meta xi ġurnalist jieħu kummenti mingħand xi artisti li għal xi raġuni jew oħra, jippreferu jibqgħu anonimi. U hawn fejn nerġa nistaqsi l-funzjoni ta’ dan l-irwol. Nistaqsi l-ġenwinità ta’ dawn il-psewdo-artisti li ma jirrikonxxux ir- responsabbiltà li għandhom jerfgħu. X’inhi l-biżà li tesponi dak li tassew temmen? Xi ħsara tista’ issirlek li żżommok lura milli tgħid il-verità b’wiċċek minn quddiem? Tħossok waħdek? Għalfejn? Forsi huwa minnu dak li kien qal Baudelaire “ftit huma dawk li għandhom id-don li jaraw; iżda inqas dawk li għandhom il-ħila ta’ l-espressjoni”.[2]

U din il-ħila ta’ espressjoni mhix biss il-kapacità li terfa pinzell, iċċappsu biż-żebgħa u tħabbtu ma’ tila. Mhix biss il-kapaċità li twelled rima u ritmu. Li tlissen melodija mill-ifjen b’intonatura kristallina. Hija l-espressjoni li toħroġ libera, u allura sinċiera, mill-qalb, il-ħsieb li spiss jipprovoka u jaħsad. L-espressjoni li taf tistona jew tweġġga’ lill-għajn għażżiena iżda li taf iċċaqlaq qalb, triegħed pedament u tofroq f’żonqra Maltija.

L-artist huwa dak li b’wiċċu minn quddiem, jesprimi l-anarkija fi ħsibijietu f’forom sensorjali sabiex jinstiga libertà u jċanfar jew jikkritika dak kollu li jmur kontra l-libertà tal-ħajja – mhux biss dik umana. L-artist huwa dak li jantiċipa l-ħsieb komuni, iħoss il-polz tal-poplu u jesprimih jew jindika ħsieb, forsi mistur għall-massa. L-artist jitkellem meta l-massa tkun imbikkma, aljenata, imhedda jew imwerwra. U jgħamel dan biex ixerred emozzjoni li ċċaqlaq. Fi kliem Marco Castoldi, l-artist “jinħall mill-irbit ta’ kull konvinzjoni, poża jew pożizzjoni.” L-artist huwa politiku tal-poplu. Il-psewdo-artisti Maltin li jitkellmu biss minn wara l-ħasira li ma jmurx jintgħarfu u ma jkunux mistednin għall-ftuh tal-esibizzjoni faqgħa li jmiss, jqabbduni irritazzjoni.

Intemm dan il-ħsieb billi għal darb’oħra nikkwota lil Baudelaire li din is-sena, b’xorti tajba, kelli opportunità u ċans li naqra u nixtarr siltiet mill-kitba tiegħu fil-ktieb The Painter of Modern Life and Other Essays.

“Apparti dawk il-ftit eċċezzjonijiet, waħda jew tnejn, li m’għandix għalfejn insemmi, irridu nammettu li l-maġġoranza tal-artisti ma huma xejn ħlief annimali ta’ ċertu sengħa, artiġjani puri. Intelletwali tal-villaġġ u mħuħ sempliċi. Il-konverzazzjonijiet tagħhom, li huma neċessarjament limitati fi ċrieki dojoq, isiru, f’kemm ili ngħidlek, insopportabbli għar-raġel tad-dinja, iċ-ċittadin spiritwall tal-univers.”[3]

Nittama li aħna l-artisti Maltin inkunu għaqlin biżżejjed li naħarbu din id-deskrizzjoni b’kull ħila li għandna u b’irġulija magħna nfusna u mal-komunità kreattiva.


[1] Marco Castoldi & Mauro Garofalo (2008), In pArte Morgan, Elèuthera editrice. p.23

[2] Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.11

[3] Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.7 22

L-Internet u l-Melita

Għal darb’ oħra, erġajt ħallejt għall-aħħar biex inħallas il-kont ta’ madwar €80 għas-servizz tal-Internet mal-Melita. Għaldaqstant, għal darb’oħra, qomt mingħajr is-servizz għax il-Melita b’eleganza liema bħalha u mingħajr pre-avviż hekk jitrattaw ma’ klijenti li ilhom sa mill-bidu tal-elfejnijiet jużaw u jħallsu għas-servizzi tagħhom.

Pruvajt nidħol fis-sit elettroniku tagħhom – taf int – timmaġina li ser jgħatuk aċċess biex għallinqas tħallashom u tkun tista’ titlob is-servizz lura. Imma le. L-ebda aċċess.

Imsomma, ċempiltilhom mill-mobile u bħal dejjem bdiet il-litanija ta’ messaġġi rrekordjati li ma jgħinu xejn f’mumenti ta’ frustrazzjoni. Messaġġi bil-Malti segwiti minn interpretazzjoni bl-Ingliż li jtertqulek qalbek iktar minn maġistrat kiefer li jdum idur mal-lewża biex jaqtahielek għall-forka!

– Messaġġ ta’ Merħba (Malti u Ingliż)
– Stedina biex tgħażel bejn 1 u 2 skond il-lingwa li tippreferi.
– Hawn tiġi mgħarraf li t-telefonata jaf tkun irrekordjata
– Tintgħalab iddaħħal in-numru tal-kont tiegħek magħhom
– U hawn tingħata dettalji dwar l-istat tal-kont tiegħek
– Issa jmiss jinfurmawk li tinsab f’menu prinċipali fejn tingħata 5 għażliet…
– U minn hemm, wara grazzi, tgħaddi għal menu ta’ 4 għażliet oħra
– Eventwalment hawn tiġi mgħarraf li ser tiġi trasferit ma’ rappreżentant tal-‘Customer Care’

Il-beżżul fija jispikka f’dawn il-mumenti. Spiċċali l-kreditu f’nofs telefonata u ara ma taħsibx li ċempluli lura! Le, erġajt ċempilt minn mobile ieħor fil-familja. Martirju ieħor, għalkem din id-darba għafast in-numri mingħajr ma kelli nisma kollox.

Għall-erwieħ! X’għall-erwieħ! Staqsejt nistax ngħati l-informazzjoni tal-kard tal-kreditu biex inħallas il-kont iżda qaluli li rrid immur f’uffiċċju minn tagħhom għax m’għadhomx jaċċettaw pagamenti mit-telefonati. Qaluli li nista’ nħallas minn fuq my.melita.com ukoll… bħal donnhom insew għaliex qed inċempel!

Għal grazzja t’Alla skoprejt li mill-kamra l-baxxa nista’ naqbad bis-serqa ma’ network ta’ uffiċċju fil-viċin, u allura min hawn u minn hemm irranġajt is-sitwazzjoni. Imma x’kedda!

Viva Malta

Kif rajna dan l-aħħar f’għadd ta’ gazzetti, il-Prim Ministru Joseph Muscat wasal jikkunsidra li juża kull mezz sabiex jiġbed l-attenzjoni tal-Unjoni Ewropea rigward l-effetti tal-immigrazzjoni llegali mill-Afrika ta’ fuq, lejn Malta. Nemmen li kontra l-prinċipji umani tiegħu, wasal jikkunsidra, jew iħalli lok ta’ konsiderazzjoni tal-ormaj famuża “push back policy”.

Kif stqarrejt pubblikament fuq Facebook u anki permezz tal-firma tal-petizzjoni li għamilna numru ta’ prattikanti tal-arti u d-disinn f’Malta, ma naqbel bl-ebda mod li dawn in-nies jintbgħatu lura mingħajr ċans li japplikaw għad-dritt tar-refuġju. Il-push back ma hija xejn ħlief biżà indefinita u nkontrollabbli li ssikket lill-qalb milli tagħraf issostni lill-bnedmin ħutna f’mument ta’ kriżi. Huwa ironiku kif meta ssir xi ġabra mill-kaxxa maġika tat-televiżjoni, ninfexxu nitħassru lil nies varji u neżaltaw ruħna f’offerti ta’ flus eżorbitanti. Imma ara jersqu lejn ix-xtut imqaddsa tagħna għax niklulhom wiċċhom bit-tgħajjir!

Sfortunatament kien hemm artisti li baqgħu lura milli jingħaqdu mal-bqija kontra din l-possibiltà. Wara li qrajt dak li stqarr Kenneth Zammit Tabona fuq il-Facebook tiegħu jidher li l-valutazzjonijiet tal-petizzjoni setgħu ma kienux mixtarra sew. Zammit Tabona kiteb: “I never wrote that I advocate push backs but that I resent people acting as if they had happened; especially because when they did happen nobody badgered me for my signature on any petition as what happened now. I find it farcical that I am protesting about something which is old hat because once the Court of Human Rights has vetoed it the PM complied immediately.”

Huwa minnu li f’dan il-każ, il-push backs ma seħħewx – biss ir-rikatt sar u sar bil-qawwa. Iva kien rikatt indirizzat lejn l-Unjoni Ewropea (dik l-istess Unjoni li ħafna tant tqabdu għaliha fl-2004), imma rikatt li uża lil dawn il-persuni f’mumenti ta’ kriżi. U dan ma naqblux miegħu ukoll. Filfatt il-petizzjoni kienet tindirizza mhux biss il-push backs iżda wkoll kull kunsiderazzjoni tagħhom, tiġi meta tiġi: “We join in expressing our firm disapproval of considering similar policies that would place the migrants’ life at risk.”

Lura fl-2002 meta saru l-famużi push backs lejn l-Eritrea, jien kelli tnejn u għoxrin sena u kont impenjat fuq livell soċjali iktar lokali u personaliżżat. L-inqas idea dwar iċ-ċrieki artistiċi, l-immigrazzjoni u l-petizzjonijiet. Biss, illum, nemmen li żball antik ma għandux jikkundannani biex nagħmel ieħor, u appuntu għalhekk, orġaniżżajt il-petizzjoni. Il-push backs fihom infushom huma ġesti kodardi, ġejjin minn fejn ġejjin u jsiru meta jsiru. Minflok nistaqsu għalfejn fl-2002 ħadd ma kellu l-bajd sabiex jgħamel ftit oppożizzjoni, ingergru għax illum saret! Ma nafx! Nitfixkel!

U għal dawk kollha li talbu lil kull min iffirma xi petizzjoni sabiex iżomm f’daru xi immigrant jew tnejn, tajjeb li jkunu jafu li l-argument tal-petizzjonijiet ma huwiex li Malta ssir xi tip ta’ lukanda fil-Mediterran iżda li Malta, li hija dari, tkun il-post ta’ refuġju u komfort, temporanju, għal ħutna f’mument ta’ disperazzjoni. Konvint li l-awtoritajiet, bis-sistemi llum esperti tagħhom, jafu jgħarfu l-każijiet ġenwini minn dawk inqas ġenwini, u jieħdu proċeduri skond il-kuntest.

Le – Malta ma tistax titlef il-valur tal-imħabba li dejjem sawwarha. Il-push backs, jew, nerġa ngħid, kull kunsiderazzjoni tagħhom, hija kważi kważi att kriminali. Huwa importanti li kulħadd jifhem li ħadd ma hu kontra li l-Unjoni Ewropea tikkollabora f’din is-sitwazzjoni, biss hemm mod u mod kif tasal għal dak il-proċess. Ta’ min ninnutaw kif, per eżempju, il-problema tal-immigrazzjoni ingħatat iktar attenzjoni mill-media internazzjonali permezz tar-ritratt, kapulavur artistiku ta’ Darrin Zammit Lupi milli bl-idea tal-push back policy li ażżardajna nikkunsidraw! Reuters, Telegraph, New York Times u BBC fost oħrajn, kienu minn ta’ quddiem li tkellmu madwar dan ir-ritratt. Il-qawwa tal-arti li bħal fil-każ tal-Guernica, tikxef l-inġustizzja, bla ma taqa’ fil-baxx!

J’Alla nikbru ma ndumux!

Wara l-Isle of MTV

Kont ser nibgħat din l-ittra lil xi gazzetta lokali imma reġa’ bdieli għax niddejjaq nistenna, u ddeċidejt li għalkemm bil-lingwa Ingliża, insemma leħni fuq din is-sitwazzjoni li ltqajt magħha llejla wara l-kunċert tal-Isle of MTV.

02:00am Sometime in 2012.
I have just driven past amber at the first set of pelican lights in a deserted St Anne’s Street Floriana only to get halted near the APS branch by a group of police who issued a fine for driving past “the red lights”. Given no chance to argue, I had to write one or two letters to concerned departments so that the fine got dismissed a few months later.

01:00am Tonight.
I have just been lucky enough to drive back home into Valletta through Floriana following a night out at the movies. It took me forty minutes to complete the hefty journey… just imagine a fictitious paramedic trying to reach out to an incident scene at lower Valletta. Forget it! During this time I had the chance to listen to the new album of Italian band “Ministri” and ironically also witness the collapse of street laws in front of the eyes of Police. Isle of MTV had just finished and it was a free for all situation. Leading the deliberate bad practice were Arriva busses who, rather than driving within their dedicated bus lanes they took in the middle lane and one after the other ignored a driver, probably a Floriana resident, who indicated an attempt to turn left to Sarria area. One specific ‘sardines’ car which I happened to be following, was home to, let’s say, six guys. Each time their engine was turning off because of the overweight, they smiled at the nearest drivers and police like all is well and good. Drivers opting last second for a ninety-degrees turn into one road they were otherwise missing, were patrolled calmly and given no warnings. Police also missed out on the tens of people sitting, standing and eating on the Vilhena lion fountain much to the enjoyment of the Local Council’s budgets i would guess!

And what about the tonnes of food and drink containers littered all over St Anne and adjacent streets? What about large groups of foreign students taking memorial pictures in the middle of St Anne Street to the detriment of traffic flow and their own safety? Also, is it ok for people to walk partly naked at 1am in Floriana, or to drive with their passenger sitting on the side window? And parking on pedestrian sidewalks and on double yellow lines? I don’t know! I’m probably missing out on various other misconducts tonight but I’m pretty tired now and I think you’ve got the gist.

Don’t get me wrong. This is not a complaint about the event, to which I’m all in favour. This is criticism towards the Police and the authorities above them, obliging to such blatant irregularities. The law is there and should indeed be respected anytime, yet, it should also be given its due respect by Police officers anytime as well. How could we, as a society, nurture an educated culture, when the authorities themselves disregard flagrant misconducts? Why would we need law that caters for public order and welfare, if this does not achieve its practical goals during mass events? Wouldn’t the authorities be ridiculing the law and its direct beneficiaries if they access it only when it’s a three to one or ten to one demonstration of power?

Il-Lotterija tal-VAT

Sal-ġurnata mqaddsa tal-llum għadni qatt ma ltqajt ma xi ħadd li rebaħ premju mill-Lotterija tal-VAT. Mingħajr l-iċken sorpriża, minn l-eluf kbar ta’ rċevuti li l-familja tiegħi tibgħat, lanqas qatt ma telgħat waħda.  Biss dan l-aħħar xi ħadd qalli li hawn xi ħadd maħbub sew max-xorti.

Jidher li fl-aħħar estrazzjoni li saret fis-sbatax ta’ Ġunju 2013, xi ħadd imwieled fl-1982, kien tassew furtunat! Apparti li telgħat irċevuta minn tiegħu, telgħat ukoll it-tieni waħda. Tassew fortuna. Iżda dan mhux biżżejjed. Il-persunaġġ misterjuż rebaħ l-akbar żewġ somom tal-ġurnata: €11,647.00 għal darbtejn! Dan jista’ jiġi vverifikat hawn.

Filwaqt li b’intenzjoni, ngħażel li ma nkunx sarkastiku għax ikun hemm min jispiċċa jitbaqbaq, nifraħ lil dan il-persunaġġ minn qalbi. Nirreferi wkoll mistoqsija lid-Dipartiment ikkonċernat sabiex jinvestiga għandux jintlaħaq ftehim fejn għallinqas ġukatur ikun jista’ jirbaħ darba biss f’kull lotterija – sabiex b’hekk jingħata iktar ċans ta’ rebħ lil nies varji… forsi jien, forsi, min jaf?!

Psewdo-artisti Maltin

“Li tgħamel huwa att kreattiv. Id-differenza li tiddistingwi lill-artist hija il-livell ta’ użu tal-manwalità, idejh u kemm iħallihom liberi li jaġixxu – kemm fuq livell artistiku kif ukoll dak produttiv. Lili l-produzzjoni manwali tgħoġobni jekk toħloq, imma huwa inti li trid tfassal lingwaġġ personali u l-biċċa xogħol innifisha! Hekk kif jiġri fil-poeżija, li tlaħħam dinjiet varji permezz ta’ kliem u hi kapaċi tagħti forma viżibbli lir-ruħ ta’ kull oġġett, l-użu u s-sbuħija tagħhom.”1

Fil-ktieb tiegħu ta’ konverżazzjonjiet ta’ bil-lejl, l-awtur Marco Castoldi ntervistat minn Mauro Garofalo, jiddeskrivi l-maġija li kull artist huwa mitlub iwassal. Il-maġija li tibdel il-fakultà espressiva, f’oġġett. Il-maġija li tlaħħam ħsieb f’forma letterarja jew viżiva. Bi ftit immaġinazzjoni nifhmu wkoll li hemm referenza lejn dik il-maġija li tibdel ħsieb f’azzjoni. Fejn dak li huwa fil-kapaċità intelletwali tal-bniedem, jieħu forma, jiġi kkomunikat u allura jmiss lil ħaddieħor.

Fejn huma l-artisti Maltin? Min huma l-artisti? Anzi ħa nsaqsi lilek li, bħali, tgħid li int artist jew tgħix minn fuq l-arti: X’inhi l-arti tiegħek u lil min qed isservi? X’qed tgħid l-arti tiegħek u x’inhu l-iskop tal-eżistenza tagħha? Lil min qed tolqot?

L-artist. Min hu artist? X’jiddistingwi artist minn ħaddieħor li mhux? X’funzjoni għandu l-artist fis-soċjetà? Dawn il-mistoqsijiet ġew f’rasi hekk kif wara l-ħatra ta’ Jason Micallef bħala Chairman tal-Kumitat tal-Valletta 2018 Belt Kapitali Ewropea għall-Kultura, il-gazzetta Times of Malta rrappurtat kummenti dwar din il-ħatra minn artisti li ppreferew jibqgħu anonimi. U hawn fejn nistaqsi l-ġenwinità ta’ dawn il-psewdo-artisti. X’inhi l-biżà li tesponi dak li tassew temmen? Xi ħsara tista’ issirlek li żżommok lura milli tgħid il-verità b’wiċċek minn quddiem? Forsi huwa minnu dak li kien qal Baudelaire “ftit huma dawk li għandhom id-don li jaraw; iżda inqas dawk li għandhom il-ħila ta’ l-espressjoni”.2

U din il-ħila ta’ espressjoni mhix biss il-kapaċità li terfa pinzell, iċċappsu biż-żebgħa u tħabbtu ma’ tila. Mhix biss il-kapaċità li twelled rima u ritmu. Li tlissen melodija mill-ifjen b’intonatura kristallina. Hija l-espressjoni li toħroġ libera mill-qalb, il-ħsieb li spiss jaħsad. L-espressjoni li taf tistona jew tweġġa’ lill-għajn għażżiena iżda li taf iċċaqlaq qalb, triegħed pedament u tofroq f’żonqra maltija.

L-artist huwa dak li b’wiċċu minn quddiem, jesprimi l-anarkija fi ħsibijietu f’forom sensorjali sabiex jinstiga libertà u jċanfar jew jikkritika dak kollu li jmur kontra l-libertà tal-ħajja – mhux biss dik umana. L-artist huwa dak li jantiċipa l-ħsieb komuni, jħoss il-polz tal-poplu u jesprimih jew jindika ħsieb forsi mistur għall-massa. L-artist jitkellem meta l-massa tkun imbikkma, aljenata, imhedda jew imwerwra. U jgħamel dan biex ixerred emozzjoni li ċċaqlaq. Fi kliem Marco Castoldi, l-artist jinħall mill-irbit ta’ kull konvinzjoni, poża jew pożizzjoni. L-artist huwa politiku tal-poplu. Il-psewdo-artisti Maltin li jitkellmu biss minn wara l-ħasira li ma jmurx jintgħarfu u ma jkunux mistednin għall-ftuħ tal-esibizzjoni faqgħa li jmiss, jqabbduni rritazzjoni.

Intemm dan il-ħsieb billi għal darb’oħra nikkwota lil Baudelaire li dan l-aħħar, b’xorti tajba, kelli opportunità u ċans li naqra u nixtarr siltiet mill-kitba tiegħu fil-ktieb The Painter of Modern Life and Other Essays.

“Apparti dawk il- ftit eċċezzjonijiet, waħda jew tnejn, li m’għandix għalfejn insemmi, irridu nammettu li l-maġġoranza tal-artisti ma huma xejn ħlief annimali ta’ ċertu sengħa, artiġjani puri, intelletwali tal-villaġġ u mħuħ sempliċi. Il-konverżazzjonijiet tagħhom, li huma neċessarjament limitati fi ċrieki dojoq, isiru, f’kemm ili ngħidlek, insopportabbli għar-raġel tad-dinja, iċ-ċittadin spiritwali tal-univers.”3 

Nittama li aħna l-artisti Maltin inkunu għaqlin biżżejjed li naħarbu din id-deskrizzjoni b’kull ħila li għandna u b’irġulija!


1 Marco Castoldi & Mauro Garofalo (2008), In pArte Morgan, Elèuthera editrice. p.23
2 Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.11
3 Charles Baudelaire (2010), Painter of Modern Life and Other Essays, Phaidon Press Limited. p.7

Ambaxxatur tal-Belt Valletta

Jogħġobni facebook. Nhar l-Erbgħa iltqajt ma’ sett ritratti ta’ Peter Andre fuq il-paġna facebook tal-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta. Kien jidher li rebaħ xi titlu iżda ma stajtx nifhem xiex. Għażilt li nikkummenta b’xi mistoqsija jew tnejn għax xtaqt niskopri aktar iżda sal-Ġimgħa, 8 ta’ Frar, kont għadni mhux nifhem. Fittixt fuq l-Internet u kulma sibt, kien artiklu fuq Reveal.co.uk li ta ndikazzjoni li Andre kien ġie mogħti t-titlu “Ambaxxatur Kulturali tal-Belt Valletta” mill-Kunsill Lokali tal-Belt tiegħi.

Ħadt il-ħin tiegħi sabiex nirkupra mix-xokk u fil-17:00 ħsibt li naqsam ritratt tal-istess paġna fuq facebook filwaqt li staqsejt dwar il-kriterji ta’ din l-għażla. Iva, jogħġobni facebook. F’temp ta’ ftit siegħat, dan l-imbierek ritratt kien qed jiġri fuq il-profili ta’ ħafna u jikkrea d-dibattitu, dejjem mistħoqq, dwar x’inhi kultura u kif u ma xiex għandu jiġi assoċċjat l-isem tal-Belt tant għażiża għalina l-Beltin u Maltin.

Nammetti li kont sorpriż bir-reazzjoni tal-poplu nġenerali għal din l-aħbar. Apprezzajt li mhux biss il-Beltin iżda kull min huwa viċin tal-Kultura, għaraf japprezza l-osservazzjoni tiegħi. Sieħbi Teodor Reljic, ġurnalist ma’ MaltaToday, għaraf jindirizza l-mistoqsija billi ġabar informazzjoni diretta mingħand is-Sindku f’artiklu nteressanti. Aktar kmieni lbieraħ l-istess Reljic ħarbex silta t’opinjoni personali dwar l-istess punt. Ramona Depares, mara kkulturata daqs mija, ukoll kitbet dwar dan kollu fuq il-blog tagħha ta’ Times of Malta. Sieħbi l-‘Boat’ ħa wkoll l-inizzjattiva li jiġbor petizzjoni sabiex dan it-titlu jiġi rtirat.

Imma għalfejn il-poplu ħadha tant bi kbira? Varji l-interpretazzjonijiet li ħarġu. Min jgħid li aħna laqa tal-barrani u min jgħid li jekk dawn huma l-assoċċjazzjonijiet li nafu ngħamlu mal-Kultura, allura missejna l-qiegħ. L-inkwiet tieghi huma iktar profondi.

Wisq nibża li sforz in-nuqqas ta’ investiment f’kultura għolja, dan il-pajjiż jinsab maħkum f’orgażmu dwar dak kollu li huwa kummerċjali. Sirna nsarrfu kollox f’numri u niġġustifikaw kollox b’numri. Kwotat minn MaltaToday, is-Sindku qal li permezz ta’ dan it-titlu lill-Andre, “Valletta will feature prominently in his show on iTV which has an average viewership of 1.7 million viewers and a peak viewership of 1.9 million viewers. An additional 300,000 viewers watch reruns of his show.”

B’ħafna sarkażmu ikkummentajt li meta tikkunsidra l-istudji tal-2001 fejn il-flus ġġenerati mill-pornografija kienu jammuntaw għal madwar $2.6 u $3.9 biljun. (Ackman, Dan (2001-05-25). “How Big Is Porn?”. Forbes.com.) wasalna fi stat li nikkunsidraw anki xi stilla f’dan il-qasam bħala ambaxxatur tagħna.

Illejla, sħabi, is-sindku Alexiei Dingli u ‘il-Boat’ kienu mistednin sabiex jiddiskutu dan il-punt fuq TVHemm. B’xi mod il-ħin intilef u lanqas kellhom ċans jitkellmu u d-diskussjoni sfat posposta biss qabel ma l-mistiedna fetħu ħalqhom, intalbet l-opinjoni ta’ Peppi Azzopardi. Bla ebda sorpriża smajna lil Peppi jitkellem dwar kif ma jifhimx li hawn min qed jgħaġġibha tant, meta tikkunsidra li Peter Andre ser jgħamel riklam lill-Belt Valletta għax “…waqt il-Malta Music Awards rajnieh bil-crew tiegħu jiġru warajh”. Dan l-argument imur id f’id mal-kumment tas-Sindku, meħud minn artiklu fuq  timesofmalta.com “The title can be misleading perhaps. He does not represent the culture of Valletta, we’re just seeing it from a promotion point of view.”

Filwaqt li nittama li m’aħniex ser nieħdu lezzjonijiet dwar Kultura (k kapitali ntenzjonata) minn fuq TVHemm, nistqarr il-konvinzjoni tiegħi li Peter Andre qatt ma kkontribwixxa għal kultura dinjija. M’għandux kredenzjali kulturali validi. Għandu biss kredenzjali kummerċjali limitati sforz is-suċċess li kiseb fl-1996 b’kanzunetta li laħqet it-tieni post tal-klassifika Ingliża u varji stejjer ta’ gossip ma’ Katie Price. Ikun tajjeb jekk qabel xi ħadd jitkellem dwar kultura u suċċess, jispjega x’jifhem biż-żewġ kelmiet!

Nirrepeti li il-kwistjoni madwar Peter Andre ma hix wisq in-nuqqas ta’ komunikazzjoni minn naħa tal-Kunsill f’din id-deċiżjoni – għalkemm iva, anki dik hija xi ħaġa nkwetanti. Huwa argument fejn bħala ċittadin Malti u fuq kollox, bħala artist Belti, nistaqsi u niċħad l-eliġibiltà ta’ Andre għal dan it-titlu relatat mal-Belt tant għażiża għalina. 

Andre kellu jkun mistieden iħalli l-impronta ta’ idejh fil-Bay Street Walk of Fame jew xi titlu relatat mal-aspetti kummerċjali f’pajjiżna iżda mhux Ambaxxatur tal-Belt Kapitali. Għal kuntrarju tal-istqarrija tas-Sindku li dwar min jista’ jkun eliġibbli għal dan it-titlu qal: ““It can be given to someone of certain fame, be fond of Valletta and is willing to help in the promotion of our city abroad”, nemmen li hemm bżonn li dan it-titlu jingħata lil min jissodisfa ċerti kredenzjali kulturali u artistiċi u min għall-istess kredenzjali stinka fuq ambitu nternazzjonali u li għal dan huwa rikonoxxut.

Żgur li l-mibki Lucio Dalla kien ikun ambaxxatur denju; xempju brillanti għal titlu tant prestiġġjuż.

Konverżjoni f’Jum in-Nawfraġju

Kemm rifsu nies fuq dawn il-Gżejjer? Kemm mexxejja terrqu fostna? Kemm? Politiċi, reliġjużi, artisti. Semmihom. F’xi mument ilkoll ġew iduqu ż-żîna ta’ din l-Art.

Filwaqt li b’emozzjoni nirrepeti n-noti ħelwin għasel tal-Innu lil San Pawl Nawfragu, miktub minn Dun Frans Camilleri lura fl-1945, ma nistax ma nerġax inġedded l-idea f’moħħi ta’ dan il-persunaġġ storiku li frott esperjenza ta’ konverżjoni, kien ispirat jinbidel u kien ta’ ispirazzjoni għal ħafna sabiex jinbidlu.

Niftakar f’Sawlu, qaddej fidil tal-Imperu Ruman li għadda minn esperjenza qawwija li biddlitlu ħajtu. Esperjenza li kontra kull mistenni ġegħlitu jitlef il-kontroll taż-żiemel, jaqa’ minn fuqu u saħansitra jitlef id-dawl t’għajnejh.

Esperjenza li anki jekk mhux deskritta b’mod tekniku, iżda deskritta fuq stil metaforiku, letterarju u artistiku, twasslilna messaġġ ċar:

Sawlu mibdul quddiem għarfien ta’ verità ma ddejjaqx imur kontra l-kurrent kulturali tiegħu u jindirizza ħajtu lejn missjoni eżawrenti – bl-iskop li jinstiga konverżjoni universali. Konverżjoni li ma tarafx konfini, razez, sessi jew ġnus. Konverżjoni li lanqas quddiem il-mewt ma tibża’ titbaqbaq. Konverżjoni epokali li ħasdet imperi politiċi iżda anki popli kemmxejn innokwi fuq gżejjer f’nofs l-ibħra. Konverżjoni rrakkuntata fi vjaġġ, mitmum b’nawfraġju kiefer li farrak bastiment sabiex jinbeda vjaġġ li jtul sa żminijietna fuq art f’nofs il-Mediterran.

Illum, filwaqt li nitpaxxa bir-riħa tal-Festa Pawlina fi Triq San Pawl, fl-uċuh kuluriti ta’ sħabi ħabrieka Pawlini, fit-togħma ħelwa tal-qubbajt, fix-xita ta’ karti tan-niżla tal-Mażri, fil-mota ferrieħa u mexxejja tal-qniepen tal-Kolleġġjata, niftakar f’Pawlu, fih u fija, u għat-tlieta u tletin darba f’ħajti,  f’daż-żmien tas-sena, nitolbu jispira fija konverżjoni. Konverżjoni li ma tbeżżgħanix minn qilla ta’ mewġ qalil imma li tkissirli l-bastiment u twassalni fi xtajtiet, li għalkemm ma ngħarafx, jilqgħuni.

Għax kburi li jien Malti. Għax kburi li jien Pawlin. Viva l-Għaxqa ta’ Malta!

Ħsibijiet

Din hija ittra ta’ viżjoni li jiena kont bgħatt f’email, nhar it-23 ta’ Frar 2010 lill-membri kollha ta’ ĊAMYouths, ftit siegħat qabel ma ttieħed il-vot għall-leadership committee preżenti.

Għażiż ħabib/a,

Introduzzjoni
Kif taf, ġejt innominat bħala wieħed mill-kandidati bħala wieħed mill-erba’ mexxejja ta’ ĊAMYouths. Huwa ta’ unur għalija li ġejt ikkunsidrat al altezza ta’ dan l-inkarigu u f’dan il-mument meta aħna l-membri qed niġu mitluba ngħamlu għażla, nħoss li għandi naqsam miegħek dawn il-ħsibijiet; mhux biex nirbaħ posti, anzi, biex ngħamel ċari l-ideali tiegħi lejn ĊAMYouths u fejn nixtieq li kull eventwali mexxejja għandhom jiffukaw il-ħidma tagħhom. Nahseb li xieraq ukoll li kulhadd ikun jaf xi ħsibijiet għandi qabel jgħamel l-għazliet tiegħu.

Ma naħsibx li hemm bżonn inkun wieħed mill-mexxejja biex inkun nista nwassal dak li nemmen fih, għax nemmen li l-mexxejja qegħdin hemm biex iwettqu r-rieda tal-membri. Konvint li dan ir-rwol huwa mpenn iebes u mhux passatemp. F’dan il-mument inħoss li xieraq naqsam miegħek, minn qabel, dak li jien nemmen fih.

ĊAMYouths hija għaqda ta’ żgħażagħ fi ħdan is-Soċjetà Missjunarja ta’ San Pawl. Għaqda li tul l-ewwel 15 -il sena tagħha għarfet tibni lilha nfisha fuq tlett valuri;  komunità, spiritwalità u missjoni. Illum li l-għaqda kibret ġmielha, tajjeb li naraw daqsxejn fejn nixtiequ naslu, nifhmu aħjar u nkebbsu l-ħeġġa lejn it-twemmin li ħallielna Monsinjur De Piro f’isem l-Appostlu Missierna San Pawl kif ukoll inkunu xhiedha ta’ dan kollu.

Imħeġġeġ mill-valuri li ħarġu fl-attività tal-komunitajiet il-kbar, FUSION, nixtieq inwassal it-twemmin tiegħi li f’din l-opportunità kbira li għandna li ngħixu ħajja komunitarja, kull membru għandu “Jisma, Jara u Jxandar”. Kull membru għandu possibiltà jirċievi u possibiltà jgħati.

Fi triqtu lejn Damasku, Sawlu, ir raġel ta’ ras iebsa li ħolom biss f’li jeqred it-twemmin ġdid li ħawwel Kristu, irċieva sejħa. Sejħa kuntradittorja li sabbtitu mal-art, mhux sejħa faċli, imma sejħa li biddlitu hekk kif laqagħha. F’Sawlu ma nbidilx il-karattru imma nbidel l-iskop ta’ ħajtu. M’ilux smajt li f’dak il-mument Sawlu ma baqax il-protagonist ta’ ħajtu imma sar Alla l-protagonist.

L-iskop ta’ ĊAMYouths
Il-kelma skop illum saret tberren f’rasi ta’ spiss. Nemmen f’viżjoni fejn ĊAMYouths ma tibqax sempliċement għaqda taż-żagħżagħ, bħalma hawn ħafna, iżda tkun leħen fis-soċjetà; leħen li jitkellem favur inklużjoni u rispett u leħen li b’kuraġġ, responsabiltà u maturità, jikkundanna l-inġustizzji u diskriminazzjoni. Dan jista’ jsir b’ħafna modi fosthom l-użu tal-medja.

ĊAMYouths għandha tgħamel dan bil-kliem kif ukoll bl-eżempju. Għandna niftħu l-bibien beraħ għad-diskusjjoni dwar suġġetti skomdi/antipatki u ma nibżgħux minn ħsibijiet ġodda, forsi rivoluzzjonarji u li jmorru kontra l-kurrent tal-mument. Suġġetti li nemmen li għadhom jingħataw prijorità huma, fost oħrajn, il-kumdità jew nuqqas tagħha, li jsibu membri f’ĊAMYOUTHS li mhux bilfors iħossuhom qrib tat-twemmin kattoliku jew nisrani; il-kumdità, jew nuqqas tagħha, li jista jħoss persuna omosesswali f’komunitajiet tagħna u fil-familja MSSP; il-faċilitajiet għall-persuni b’diżabilità eċċ.

Viżjoni
Nixtieq li naħdmu lejn viżjoni fejn ĊAMYouths joħlom, iwelled u jrawwem libertà ta’ espressjoni, ideat u nnovazzjoni. Viżjoni fejn jiġu sostnuti inizzjattivi fi ħdan it-tlett prinċipji ta’ ĊAMYouths. Fejn kull membru jiġi mħeġġeġ joħlom u jikkrea billi jingħata ispirazzjoni, widen, direzzjoni u sapport. Viżjoni fejn l-ixjeħ membru u l-iżgħar jingħaqdu sabiex iwettqu s-sejħa Pawlina.

Inħoss li wara l-ħidma sfieqa tal-kumitat preżenti, ĊAMYouths għandu joqrob dejjem aktar lejn is-Soċjetà Missjunarja ta’ San Pawl sabiex tkompli tikber relazzjoni b’saħħitha. Relazzjoni fejn iż-żewġ naħat jisimgħu lil xulxin, b’fiduċja reċiproka, u jikbru flimkien. Nemmen li ż-żewġ naħat għandhom ħafna x’joffru lil xulxin.

L-iskop ta’ dak li nwettqu
Filwaqt li nkomplu nrawwmu u ndakkru l-kariżma missjunarja tas-Soċjetà Missunarja ta’ San Pawl, jiena nemmen li jkun xieraq jekk f’mumenti, nieqfu u naħsbu dwar l-iskop, mhux biss tal-għaqda, iżda wkoll ta’ dak li jsir fl-għaqda.

Nemmen li tajjeb nieqfu sabiex nixtarru dwar fejn sejrin il-proġetti ta’ missjoni tagħna. Kif dawn qed jitwasslu għand il-membri ta’ ĊAMYouths, kif qed ‘jinbiegħu’ għand nies li m’humiex parti minn  ĊAMYouths. Nistaqsu dwar il-kapaċità, jew in-nuqqas tagħha, li  ĊAMYouths tkompli tifrex u jew iżżid fil-missjonijiet tagħha. Dan jista jsir anki jekk inħarsu lejn it-timeline tas-Soċjetà Missjunarja ta’ San Pawl li ġie preżentat lilna waqt FUSION.

Nissuġġerixxi wkoll reviżjoni ta’ ċertu strutturi u sistemi sabiex dawn dejjem jgħatu leħen lill-membri.

Bilanċ
Għalkemm nemmen bi sħiħ bil-valur tal-komunitajiet u għalkemm nemmen li ĊAMYouths għandha tkun opportunità sabiex aktar persuni jkollhom din il-grazzja tal-għixien f’komunità, dejjem ħassejt li hemm bżonn li jistab bilanċ bejn it-twaqqif ta’ komunitajiet ġodda u t-trawwim u taħriġ ta’ persuni li jistgħu jaqdu bi sħiħ ir-rwol ta’ gwida għal komunità. Dan ir-rwol iġib miegħu responsabbiltà kbira u jitlob dedikazzjoni kontinwa u għerf minn naħa ta’ kull min jidħol għalih. Jitlob ukoll ammont ta’ attenzjoni minn naħa tal-Kumitat tat-Tmexxija.

Relazzjonijiet Esterni
Nixtieq insemmi wkoll l-aspett ta’ relazzjoni ma’ għaqdiet u organiżżazzjonijiet ‘l barra minn ĊAMYouths. Filwaqt li nifrah lill-kumitat attwali għall-bibien li fetħu, speċjalment fuq xenarju ewropew, nixtieq li nimbotta l-idea li s-sabiħ li qed ngħixu f’aspetti varji f’ĊAMYouths, insibu ħin naqsmuh f’diskussjonijiet u laqgħat anki ma għaqdiet lokali oħrajn speċjalment dawk li jħaddnu kariżmi Pawlini.

Fejn jidħol l-isem tal-għaqda, għalkemm nammetti li jiena wieħed minn dawk li qatt ma ħassejt bżonn ta’ bidla, nemmen li tajjeb jekk jitkompla x-xogħol siewi li sar s’issa f’dan il-proċess.

Issa li huwa konfermat il-bini ta’ ċentru ġdid fir-Rabat, ikun tajjeb jekk dan jiġi armat kemm sabiex jaqdi lil komunitajiet f’ĊAMYouths kif ukoll possibilment sabiex irendi bħala dħul finanzjarju minn kiri ta’ faċilitajiet.

Spiritwalità
Nemmen li wasal iż-żmien fejn ĊAMYouths terġa tgħafas fuq l-aspett spiritwali tal-ħajja komunitarja. L-ispiritwalità tirrikkjedi ħsieb u profondità fuq livell personali iżda ġġib magħha ċ-ċans li nesperjenzaw il-fiduċja fil-komunità u l-fiduċja fil-Mulej. Sabiħ li flimkien noħolqu ċ-ċans li niskopru dawn it-tlett livelli ta’ spiritwalità.

Responsabbiltà
Nixtieq li min jieħu dan l-inkarigu u nkarigi oħra f’ĊAMYouths jidħol għalihom b’maturità u b’entużjażmu. Tajjeb jekk anki persuni f’dawn ir-rwoli jgħarfu meta jonqos l-entużjażmu u jekk ikun hemm bżonn jgħarfu jgħamlu pass lura. Nixtieq sa fl-aħħar li, ikun min ikun fil-pożizzjoni tant iebsa ta’ mexxej ta’ ĊAMYouths ikun bniedem li apparti li jħaddan il-valuri li għaddielna San Pawl permezz ta’ Monsinjur Ġuzeppi de Piro, jispira lil ħaddieħor sabiex jiskopri s-sbuħija ta’ dawn l-istess valuri.

Malta’s dominant culture through forces sustaining ideology

A local scenario and myself within it

Barthes thesis, which confronts the idea of the image being a weak and elementary medium of communication when compared to language, is truly intriguing. My eleven-year experience as a professional graphic designer keeps reminding me how images create and transmit meaning. Thus, the responsibility granted by Barthes onto the image maker becomes factual. One can discuss whether both the image-maker and the image itself can give birth to new ideologies.

The interpretation of images by the audience is directly influenced by the experience and the relationships they carry along. It is sometimes stronger than the actual language that accompanies visual imagery. And that is why the same image could have a different lasting effect within different cultures. When image is set about for debate, its subjectivity should be always scrutinised before any commentary is made.

Within a Maltese context, the lack of exposure to good art for the locals is source to uninformed/uneducated relationships. I would say the experience is many times inexistent as this is also lacking through the educational system.

Different ideologies can trigger different reactions to the same subject, imagery or interpretation of both. When the term ideology denotes a political vision, popular culture is sculptured into a terrain made of political and social significations. 

Unfortunately, censorship within our artistic scenario is still, very tangible. The idea of regulation of expression is the result of ideologies set about by a predominant Catholic Church and a Christian Democratic ruling government.

Yet, in line with German playwright Berolt Brecht, one could luckily affirm that “art is never without consequences”; Duchamp’s “fountain” which declared a rejection of the establishment of art, was an important challenge to the perceptions of people, firmly anchored within their ideologies.

Local ideology works mainly on the religious and the political fronts of society where both linguistics and imagery are used by the establishments to define the common denominators and the ‘dominant culture’. Instances through local history proved such ideologies beneficial, yet, the relevance of both conforming forces today, seem to be quite occult.

On such grounds, my art has in the past years grown sensitive towards these conspiring forces. Starting off through my writing, thus, my linguistic forces, I decided to start describing my emotions related to the local conformism to politics and religion, by using poetry. Following the introduction of social media I made a conscious decision to expose these confronting ideas of mine into public through a blog and facebook. 

I have experimented both with creating and exposing art for and through these platforms, but also to reinvent my graphical artistic expression into something that speaks of a heightened awareness in comparison to a, generally, alienated society.