Category: Tberfil

“Fait accompli”

Ma hemmx wisq x’iżżid ma’ din is-silta mill-aqwa dramm li qatt inkiteb! Interessanti kif l-istess skript jista’ faċilment jerġa jintuża mill-istess attur, din id-darba f’kuntest mhux daqstant teatrali.

Sa minn dakinhar li kont ilmaħt lil Jeffrey Pullicino Orlando jintuża f’din ix-xena tant imqanqla mid-dramm ‘Fait Accompli‘, kont tħassart lil dan il-persunaġġ li għalkemm dejjem ispirali ammirazzjoni, spiċċa ddiżappuntani f’mumenti bħal dawn meta anki l-videos fuq youtube jixhdu kemm kien kollox ‘staged’… bis-segretarju ġenerali tal-partit tiegħu, jindika lill-kameramen sabiex iħaffef u jiffoka fuq kliemu!

Kien dramm li għal dak il-partit spiċċa b’suċċess. Dramm iżda li kif qal l-attur prinċipali stess, kellu ntenzjonijiet oħrajn tant li llum dan l-attur safa “ekwivalenti” ta’ mkeċċi mill-istess grupp teatrali. Forsi l-istess skript illum jista’ jkun utli! Minjaf? Nittama biss li llum li forsi fehem it-titlu tad-dramm, ma jfittix li jibqa’ f’xi gruppi teatrali lokali!

Hawn hu l-iskript tant imqanqal:

Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn qed taħrabni?
Għalfejn qed tibża minni?

Għandi opportunità limitata ħafna. Opportunità li ili niġġieled għaliha dan l-aħħar erbat ijiem. Ilek tħammiġni erbat ijiem.
Għalfejn qed taħrab minn din l-opportunità li għandi? Għalfejn qed tipprova ċċaħħadni minn din l-opportunità li għandi li niddefendi l-isem tiegħi?

Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn?
Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn ħrabtli nhar is-Sibt?
Għalfejn? B’mod komiku ħrabtli!
Għalfejn sejjaħt press conference meta kont taf li jien minix qiegħed fuq il-vapur t’Għawdex?

Shame!
Imissek tistħi!

Laqqas din l-opportunità limitata mhux ser ittini biex niddefendi lili nnifsi?
Erbat ijiem qabel l-elezzjoni?
Erbat ijiem qabel l-elezzjoni ħriġtha dil-biċċa xogħol fuqi?
Qed tipprova tħammiġni kif ħammiġt lil ħaddieħor!

You should be ashamed of yourself!
Shame!
Shame!
Shame!

Oqgħod bilqiegħda! Ħa nistaqsik żewġ domandi sempiċi! Oqgħod bilqiegħda u rrispondini!

You should be ashamed of yourself!

Għandi tant żvantaġġ fil-konfront tiegħek illum, għalfejn mhux ser ittini din l-opportunità?
Ilni erbat ijiem niġri warajk!
Kont naf li ħa tħammiġni. Persuna viċin ħafna tiegħek qaltli li ħa tipprova tħammiġni!

You should be ashamed of yourself!
Shame on you!
Shame on you!
Shame on you!

Għamiltha fil-passat fil-konfront ta’ ħaddieħor, issa qed tgħamilha fil-konfront tiegħi! Issa naf x’iġifieri.

Shame on you!

Allaħares tispiċċa Prim Ministru
Allaħares!
Għax ara kemm ser ikollok saħħa aktar biex tkisser lil ħaddiehor!

You should be ashamed of yourself!
Shame on you!

Oqgħod bilqegħda ħa nsaqsik żewġ domandi biss!
Żewġ domandi biss ħa nsaqsik.
Jien stedintek għal dibattitu; sfidajtek għal dibattitu.
Kull ma qed nitolbok, l’opportunità biex nistaqsik żewġ domandi sempliċi.
Għalfejn qed tibża?

Għalfejn ħammiġtli ismi erbat ijiem qabel l-elezzjoni?
Għalfejn?
Għalfejn?
Għalfejn?

Taf li dak mhux l-istil tal-politika tiegħi li nħammeġ lin-nies!
Għalfejn għamiltli hekk?

Għalfejn għamiltli hekk?
Għalfejn b’mod malinn, b’mod inġust għamiltli hekk?

Valletta 2018 – Belt Kapitali tal-Kultura

Wayne Marshall ġie maħtur bħala Direttur artistiku għall-proġett tal-Valletta 2018. Filwaqt li sieħbi l-iSpanjol ikkritika l-għażla burokratika, jien nawgura lis-Sur Marshall sabiex fi żmien qasir jifhem is-sistemi Maltin li spiss jikkuntradixxu lil xulxin.

Xhur ilu identifikajt propjetà ġewwa Belti li kienet f’kundizzjoni tajba u tħajjart ninvesti fiha. Tkixxift u skoprejt li hija propjetà li kienet tinkera mill-Gvern. Komplejt ir-riċerka u tal-Lands Department għamlu l-parti tagħhom. F’ġieh ir-riġenerazzjoni tal-Belt Kapitali Ewropea, qaluli li “propjetà tal-Gvern f’kundizzjoni tajba ġewwa l-kapitali taqa’ awtomatikament għal skemi ta’ ‘social housing’.” Tefgħawli wkoll naqra melħ, minn dak l-aħrax tal-Qbajjar fuq il-ferita meta qaluli “identifika propjetà dilapidata u hemm inkunu nistgħu ngħinuk”

Kellimt ukoll lill-Ministru li ftit qabel kien għadu kif qata’ żigarella fuq proġett ta’ inċentivi għal propjetà mitluqa ġewwa l-Belt. Nammetti li kien ġentili u rrispondieni minnufih. Bil-kliem “Jekk taqa’ taħt il Housing bilfors trid tiġi allokata fuq bażi soċjali sakemm ma tiġix rilaxxata mill-istess Housing Authority” ħawwadni ftit aktar u ħallieni nistaqsi jekk jien, ħaddiem u student ta’ 31 sena inix ikkunsidrat fuq l-istess “bażi soċjali”.

Tlabt aktar dettalji u uffiċjal mill-istess Ministeru ċemplitli biex tikkjarifika, biss, reġgħat tennietli l-istess kliem li kienu qaluli mid-Dipartiment tal-Lands. Kif jgħidu l-Ingliżi – dawk li diġa’ inqalgħu mill-Euro 2012 – “back to square 1”. U llum nidħak naqra dan l-artiklu.

Bl-ingliż ukoll ngħid “Welcome Mr Marshall”.

L-onorevoli José Herrera u Austin Gatt – xi ħadd darba ddeskrivhomli bħala “il-feriti tal-Belt”. U bir-raġun. Belt ġojjell mifnija burokrazija. Mifnija blu u aħmar – fejn persunaġġi ta’ rieda tajba wkoll jiċċapsu ma’ aġenda partiġġjana u allura jgħażlu li jikkompetu, minflok jikkollaboraw.

  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn filwaqt li l-Beltin jistaqsu fejn telqu l-bandli tat-tfal fil-Mandraġġ, il-Prim Ministru jirċievi l-applaws kommoss (jew le?) waqt l-inawgurazzjoni.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn l-iskola Primarja tibqa’ ġġorr stigma u hija meqjusa bħala ‘tat-tielet klassi’ fil-pajjiż.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn dak li jiġi minn barra biex idabbar lira jsib bibien miftuħa beraħ filwaqt li min rawwem ruħu b’demm l-iljun, qajla jinstema.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn meta jisparixxu (jinsterqu?) dettalji storiċi minn Sada Stretta, tispikka l-bruda.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn sa sena ilu konna nospitaw kultura kulurita ta’ Karnival – iżda li ġiet misruqa lilna bi proġett li jesalta lill-ġojjell partiġġjani – le mhux saffir u rubin.

  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn kull resident huwa mimli passjoni.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn kull resident jaf jgħatik qalbu jekk tirrispettah, iżda jiksirlek tiegħek jekk le.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn il-kultura hija fid-demm ta’ min tassew ħabbha u mhux fil-kummerċjant li jixtieq jorqod lejl magħha.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn resident sieket jaf jitkellem aktar mill-aqwa preżentatur li qatt ser jissuġġerulek fil-kumitati.

Merħba Sur Marshall f’Belt li, sa minn meta nibtet il-ħolma f’moħħ il-Parisot, dejjem kienet belt Kapitali Ewropea – bit-titlu u mingħajru!

Nazzjon ‘mainstream’

Hekk fetaħ is-servizz ta’ One News dwar il-kunċert ‘Isle of MTV’, nhar l-Erbgħa, 27 ta’ Ġunju. Ftuħ denju tal-aqwa riċerka ġurnalistika possibbli: 

“… ismijiet kbar fix xena tal-mużika nternazzjonali. Id-diski tagħhom jindaqqu b’mod kontinwu fil-clubs u l-istazzjonijiet tar-radju Maltin.”

U hekk hu, għal darb’ oħra, ġurnalist ‘mainstream’ malti, ikompli jitma raġunamenti u kalkoli ‘mainstream’ lill-merħla fidila. Ir-raġunament skadut li “jekk jindaqq mir-radjijiet u clubs ‘mainstream’ Maltin, allura huwa tajjeb”. Nesa jgħid li stazzjonijiet, bħal Bay Radio, ma jdoqqux kanzunetti tajbin bil-lingwa Maltija! Nesa jerġa jtenni l-punt li artisti Maltin, lanqas dawk ‘mainstream’ ma għandhomx ċans jipparteċipaw fl-istess kunċert.

Il-ġurnalist tal-istazzjon tal-PL stqarr ukoll li Nelly Furtado “vera daħlet fl-atmosfera ta’ pajjiżna”, bir-raġunijiet ikunu dawn:

– damet hawn fit-tul,
– ħadet photoshoot professjonali,
– żaret postijiet ta’ nteress,
– tkellmet dwar il-mużika folkloristika Maltija; l-għana.

Ġurnaliżmu li jitratta lill-udjenza ta’ injoranti. Jidher ċar li l-ġurnalist kulma għamel huwa li rrefera lejn l-intervista ta’ Fiona Galea Debono minn timesofmalta.com. Galea Debono, bi stil li jiddistingwiha, tkellmet ma’ Furtado dwar numru ta’ aspetti, fosthom il-mużika folkloristika Maltija. Fl-ebda mument iżda, Furtado ma għamlet xi eloġji dwar din il-mużika fuq inizzjattiva tagħha personali anzi, kif irrapurtat it-Times stess, ma ħadet l-ebda nteress!

Xi uħud qaluli sabiex ma nibqax ingerger fuq il-facebook u dan il-blog. Inkompli ninduna kemm hawn żagħżagħ validissimi li jippreferu s-skiet minflok il-protesta. Jippreferu jsegwu l-folla milli jisfidaw l-aljenazzjoni. Il-Malti ‘mainstream’ jiġġudika lil min joħroġ mir-rutina tal-favoritiżmu bħala negattiv jew traditur. Il-Malti ‘mainstream’ jgħoxa jiekol il-pastizz mimli żejt, u jistgħaġeb meta jisma b’dik it-tfajla, tant brava, li ħasbet kif tgħamel pastizzi b’togħmiet ġodda u ma jħaxxnux.

Dan il-poplu minn dejjem imantni ruħu fuq l-injoranza tal-istituzzjonijiet; il-partiti, il-Gvern u l-Knisja. Iva il-Knisja li tant stinkat kontra d-dritt tad-divorzju. Iva l-Knisja li ta’ kull sena tipparteċipa fil-manifestazzjoni tal-Isle of MTV billi tixgħel il-faċċata tat-tempju ddedikat lil Publiju – forsi biex tieħu 33 biċċa tal-fidda mingħand xi dipartiment tat-turiżmu.

Dan il-poplu spiss jippreferi jisma l-istess kanzunetti fl-istess clubs u fl-istess radju, hekk kif jindottrinah l-ġurnalist ‘mainstream’ u jaljena f’xarbiet alkoħoliċi kontinwi. Mur għidilha lil Furtado – li għall-Malti ‘mainstream’, ‘Spirtu Pront’ ma huwa xejn ħlief xarba u sakra tajba s-Sibt filgħaxija u xejn simili għal famuż Fado.

Prim Ministru għal ġurnata

Id-diskors illum waqa’ kollu fuq din l-kompetizzjoni meraviljuża li l-Prim Ministru ta’ Malta għoġbu jitfa mill-istruttura ta’ partit politiku partikolari.

Issa li l-President ta’ Malta libes il-maskla ta’ voluntarju fuq il-ġlekk u l-ingravata sabiex imur jifdi lill-Peruvjani, ma nara xejn ħażin li l-Prim jilbes maskla simili u taħt l-isem ta’ partit partiġġan, jitfa kompetizzjoni li tista’ trebbaħ lil xi ħadd b’xortih, iPad u ġurnata labranzetta miegħu.

Qed nistenna bi ħġari ir-risposta qawwija ta’ Joseph Muscat. Forsi jmur jilgħab centre forward minflok Michael Mifsud f’xi logħoba ta’ ħbiberija tat-tim Nazzjonali Malti f’Ta’ Qali. U Michael Briguglio – jista’ jitħajjar imexxi flash mob oħra biż-żifna ta’ Kurt Calleja, b’risq it-terremotati fl-Italja.

Malta għalhekk sabiħa… kif tieħu nifs qawwi ‘l barra għax tħoss li missejt il-qiegħ, jinfetaħ abiss ieħor taħtek u tinduna li l-waqa’ fid-dlamijiet ser ittul aktar.

U jien nistaqsi… min sponsorja dak l-iPad u dak is-sit elettroniku? Il-partitarji Nazzjonalisti fil-kampanja ġbir ta’ fondi? Issa jekk ir-rebbieħ ikun Laburist, kif ser tfehmom?

Jien nitħajjar nipparteċipa fil-kompetizzjoni… imma delli tqil – wisq nibża li jekk nirbaħ, ninzerta xi jum rari fejn ikun hemm xi diskussjoni ta’ strateġija nterna fil-Partit, filwaqt li jien nixtieq ninzerta xi jum speċjali li fih il-Prim jixgħel Triq ir-Repubblika għall-Milied, jew dak il-jum meta f’Kastilja jilqa lil xi kantant li jirrappreżenta lil Malta għall-Eurovision, jew dak il-jum meta jintefa’ d-dar jgħamel online conferencing maż-żgħażagħ Maltin. Issa naraw!

Wara kollox, minn dak li smajt quddiem il-Qorti, fejn il-benna tal-aħbar titwieled, jidher li Austin Gatt, Joseph Muscat u Norman Lowell diġà xeħtu l-applikazzjoni tagħhom. Iġifieri nista nkompli għaddej bil-ħajja sempliċi tiegħi u nibqa nittama li xi darba, għal kuntrarju ta’ Matthew Bellamy f’dan il-video, din il-profondità sewda, tintemm.

L-imħabba

“love” minn ssuunnddeeww

Ili ma nberfel. Illum jien hawn bil-pinzell u ftit laned taż-żebgħa taż-żejt.

X’inhi l-imħabba?

Dejjem fhimt u għext l-imħabba bħala emozzjoni li tħakkek ma’ dak kollu li hu sagru (le, mhux reliġjuż), spiritwali u intimu. Kbirt f’parroċċa kburija Pawlina u forsi dik id-definizzjoni għall-imħabba hija ħtija tal-għażiż Pawlu, il-kompliċi qattiel konvertit li kiteb b’tant emozzjoni x’inhi l-imħabba tant snin ilu… meta fl-ewwel ittra lill-Korintin kiteb:

“Kieku ma kellix imħabba jiena ma kont inkun xejn

… Li kont nitkellem bl-ilsna tal-bnedmin u ta’ l-anġli bla ma kelli mħabba, kont inkun qisni strument tar-ramm iżarżar jew platti jċekċku. U kieku kelli d-don tal-profezija u kont naf il-misteri kollha u l-għerf kollu, kieku kelli l-fidi sħiħa li tqanqal il-muntanji imma ma kellix l-imħabba, jiena ma kont inkun xejn. U kieku kelli nqassam ġidi kollu fil-karità u nagħti ġismi għall-ħruq bla ma jkolli mħabba, xejn ma jkun jiswieli ta’ ġid.
 
L-imħabba taf tistabar u tħenn; l-imħabba m’hijiex għajjura, ma tintefaħx biha nfisha, ma titkabbarx fuq l-oħrajn; ma tagħmilx dak li mhux xieraq,
ma tfittexx dak li hu tagħha, xejn ma tinkorla; ma żżommx f’ qalbha għad-deni
ma tifraħx bl-inġustizzja, imma tifraħ bil-verità; kollox tagħder, kollox temmen, kollox tittama, kollox tissaporti. L-imħabba ma tintemm qatt.”

Inkitbu mijiet ta’ poeżiji iżda naħseb l-ebda waħda ma’ tiżboq ‘l din. Kitba sagra li tmiss dak li huwa tassew il-ġist tal-imħabba. Illum li qbiżt it-tletin b’sena, nammetti li nħoss li ċerti esperjenzi fil-ħajja, fhemuni aħjar x’inhi mħabba. Fundamentali l-fatt li l-imħabba ma hix definita minn forma, kulur, regoli, sessi, età jew kulturi. L-imħabba hija anarkija, hekk kif spjegajtha f’kitbiet oħra bħal din (klikkja hawn).

Imħabba tfisser, l-ewwel u qabel kollox, għotja. Meta tħobb, tingħata, mingħajr mistoqsija. Imħabba tfisser fiduċja; fiduċja li tgħeleb kull suspett tant li saħansitra ma tħallilux skop. Imħabba tfisser bidla; ma tistax tħobb jekk m’intix lest tinbidel. Imħabba hija passjoni; passjoni fil-kliem, fil-ġesti, fil-ħsieb – fejn kollox hu mirqum sabiex iseddaq. L-imħabba hija llum u għada iżda mhux ilbieraħ. L-imħabba tfisser ħajja; twelid ta’ ideat, entużjażmu… bħal ħuġġieġa li qatt ma tintefa, anzi titqawwa f’buffura riħ. L-imħabba tinvolvi lir-ruħ, lill-qalb u lill-ġisem; lill-bniedem sħiħ.

Ngħalaq b’dan il-ħsieb li ħarbixt xi snin ilu: 

Skond* Pawlu

Mhux aħjar li kieku int hawn
biex nitħabblu
bħal f’għoqda
f’lejla ta’ mħabba
u nfakkru f’widnejna
x’inhi l-imħabba
skond* Pawlu?

* il-kelma skond niktibha hekk b’mod intenzjonat

Ċar u Skur

Il-flashbacks idejquni.

“Qatt xtaqt terġa tibda ġurnata mill-bidu?
Għid il-verità?”

Iva, kien hemm ġranet li xtaqt nerġa ngħix, mhux biex nibdilhom iżda sabiex, appuntu, nerġa ngħix kelma b’kelma, pass b’pass, ħarsa b’ħarsa, bikja wara bikja.

Kjaroskur, id-dramm tal-grupp teatrali Dù li kelli l-pjaċir nattendi għalih illejla, huwa miżgħud bis-sempliċità ta’ ħajja, kultant imżejna bl-apatija, ta’ erba’ karattri, sfaċċatament opposti jew kumplimentari – saħansitra fil-kulur u stil tal-ħwejjeġ.

Id-dramm tal-mirja. Il-mirja fejn in-nisa rqaq jaraw lilhom infushom ħoxnin, fejn ir-raġel jilmah f’martu lill-falliment emozzjonali ta’ snin ilu, fejn il-mara tara refuġju f’art barranija u fil-logħba tas-sess liebes qrun. Mirja li juru opposti f’ġudizzji, f’karattri, f’tattiċi ta’ ċrieki soċjali.

Il-flashbacks jgħejjuni.

Linji diġitali u vertikali ta’ qtar ix-xita jiltaqgħu ma linji naturali u oriżontali tal-ħasira filwaqt li jitħalltu ma’ mumenti umani ta’ kuljum, li jafu jevolvu f’traġedji. Saqajn twal, ġenbejn kbar, xagħar folt mgħaqqad u l-udjenza spiss tidħak minn wara l-ħasira.

Nintefa quddiem il-mera. Minjaf? Forsi l-aħħar sena kaxkartha f’ħoġri ġewwa t-teatru ta’ San Ġakbu u lmaħt l-opposti: iċ-ċar u s-skur fi traġedji tant familjari taħt sfond mużikali iterter mill-Islanda.

Tfaċċaw xi flashbacks.

Nota: Minn qalbi ngħid prosit lil Simone tal-ħsieb wara dan id-dramm dettaljat dwar sempliċità kwotidjana. Grazzi lill-erbgħa atturi tal-karattri li fasslu, grazzi lil Pierre Portelli tas-sett kurjuż u grazzi lil Dù għall-prodott li preżentaw.

Kjaroskur jerġa jinżamm illejla s-Sibt 31 ta’ Marzu u għada l-Ħadd, l-1 t’April fit-8pm ġewwa l-Kavalier ta’ San Ġakbu fil-Belt Valletta.

Ħolma ta’ Tifel

Għadni kif irritornajt mill-lezzjoni tas-Soċjoloġija ġewwa l’Università ta’ Malta u llum missejna mal-argumenti ta’ Marx dwar Dialectical Materialism.

Ma rridx intawwal, għax illum il-ħin limitat. Qam l-argument dwar il probabiltà kbira li studenti li jaslu sa livell Universitarju ta’ studju, ġejjin minn familji ta’ klassi medja jew klassi għolja.

Bdejt noqmos. Inħoss li din hija biss impressjoni li nitrawmu fiha u ngħixu biha – aktar milli realtà.

“Sfortunatament hija realtà” qalli l-għalliem.

Dettall minn “i was naive” minn Laura Satoko

Nemmen li kull persuna, hu x’inhu l-kuntest familjari, finanzjarju u soċjali tagħha, għandha jkollha l-opportunitajiet kollha miftuħa. L-ebda stigma ta’ klassi, l-ebda mentalità trapassata minn ġenerazzjonijiet, l-ebda struttura reliġjuża jew politika u wisq anqas l-ebda kuntest finanzjarju.

Kull bniedem għandu dritt sħiħ li joħlom, li jaspira u anki jekk is-soċjetà, speċjalment dik tal-Punent taf tkun ostili għall-ħolm individwali f’ġieh id-demokraziji, dan id-dritt jibqa intatt.

L-ebda “baruni”, l-ebda kapitalista mill-klassi għolja ma jista jċaħħad lil tifel ta’ 8 snin fi skola tal-gvern – b’żarbun miekul mit-trabijiet, li jiskarta xi lezzjoni biex jilgħab il-ballun fix-xita ma’ sħabu u li jilgħab b’ballun magħmul mill-karti – milli joħlom, kull ħin u kull mument.

Li Tirbaħ il-Ġustizzja

Qed nieħu gost nisma l-intervent ta’ Patri Mark Montebello fl-okkażżjoni tal-ħamsin sena anniversarju mill-Elezzjoni tad-Dnub il-Mejjet.

Diskors meqjus li jemozzjona lil kull min, bħali, jħaddan qalb soċjalista (iżda mhux partiġġjana Laburista). Diskors li jixħet dawl qawwi fuq fatti li ħadd ma jista jiċħad, fuq fatti li jkomplu jfakkruna kemm hi redikola s-sistema politika dualista li teżisti fil-pajjiż. Diskors imtappan biss mill-fatt li sar f’kuntest ta’ wieħed minn dawn il-partiti, promoturi tal-istess marda.

Wara li qrajt b’ferħa l-ktejjeb “Il-Fidwa tal-Anarkiżmu” li Patri Mark għoġbu jibgħatli xi ġimgħat ilu, illum ma nistax ma nikkumplimentax lil dan il-qalbieni li b’tant umiltà qed ikompli iħeġġeġ diskors favur trasparenza u libertà ta’ ħsieb u kontra stutturi li jimbarraw l-imħuħ b’modi demokratiċi jlellxu. Għalhekk sabiħa mmens r-referenza finali lejn kliem Kristu – l-akbar rivoluzzjonarju.

Patri Mark, kompli kun qalb tħabbat sabiex tqanqal aktar qlub, biex jistenbħu u jibdew iħabbtu huma wkoll.

Grazzi.

Il-binja fil-Belt ser titkabbar

Mixħut kif jien ġo sodda fost imkatar bojod u lożor u kutra vjola, fettilli nara l-intervista li ġurnalista ta’ Times of Malta għamlet mal-Onorevoli Chris Said, Ministru frisk frisk fuq il-Ġustizzja.

Wara li erġajt tajt titwila lil facebook sakemm jgħaddi r-riklam tal-bidu, li qatt ma nara, bdejt nisma u nistgħaġeb. Hawn huma xi annotazzjonijiet:

Reazzjoni mmedjata lejn dan l-artiklu huwa t-titlu li għal darb’oħra huwa qarrieqi – biss illum nafu biżżejjed kif ġurnalisti u edituri varji qed jieħdu vantaġġ mis-sensazzjonaliżmu li ċertu titli jqajjmu, speċjalment fuq facebook shares u allura, anki jekk il-kontenut tal-istorja jgħid affarijiet oħra, it-titlu magħżul għandu skop uniku: sensazzjonaliżmu fuq in-netwerks soċjali. Tant sirt nammira dawn it-tattiċi li tħajjart ngħamel hekk jien ukoll f’dan l-artiklu – bit-tama li jkolli iktar hits minn blogs oħra.

It-tieni reazzjoni ta’ frustrazzjoni li tiġini hija meta nisma lil dan il-Ministru – li ħafna nies ifaħħru għal kapaċitajiet tiegħu – jgħid illi l-bini kontroversjali ġewwa l-kapitali ser jinħatt parzjalment biex jirrispetta l-“iskyline” tal-Belt.

M’inix intiż fuq arkitettura biss konvint li l-argumenti li jduru madwar din il-binja selvaġġa huma ħafna iktar minn din il-waħda partikolari li għoġbu jindirizza l-onorevoli.

  • Dan il-bini l-ewwel u qabel kollox sar b’ġebla li mhix dik li b’mod tant ovvju tgħati kulur lill-ġojjell tagħna.
  • Il binja għadha disinn li jikkomprometti l-istil brillanti li jżejjen kull toqba u kantuniera tal-Belt Umilissima.
  • Fuq kollox il-binja hija ta’ inutilità liema bħalha speċjalment meta niftakru li l-istess Belt hija miżgħuda bi propjetà li tokrob sabiex tiġi rinovata u mogħtija lura l-ħajja li jistħoqqilha.

Biss il-Ministru qal li konxju mis-sensittività tal-Belt Valletta, allura, wara li din il-binja nbniet, issa qed niftħu applikazzjoni ġdida mal-MEPA sabiex inkunu nistgħu nbiddluha – ikun interessanti nkunu nafu xi flus jinvolvi dan kollu. Huwa grottesk il-fatt li filwaqt li l-Ministru Said qed jgħid li ntefgħat applikazzjoni sabiex jinħatt parti mill bini, jistqarr ukoll li hemm applikazzjonijiet fuq tender għat-tisbieħ intern tal-post! Tgħid la jinħatt parti mill-bini, min jerbaħ it-tender jitlob xi rimbors mill-Gvern għax it-tender ikun inbidel?

Grazzi tas-sensittività tiegħek Minstru. Kważi kważi ħa naqbad maktur, li issa m’għadux tant abjad u nixxotta d-demgħa li ħierġa minn għajnejja.

Fit-Trabokk mal-Brikkuni

Wasal Frar u apparti l-eċitament li ġġib magħha l-Festa tan-Nawfraġju ta’ San Pawl għalija bħala parruċċan Belti, ma nistax ma nammettix l-istennija li qed tinbena ġewwa fijja għall-inawgurazzjoni tax-xogħol mużikali ġdid tal-banda tal-Brikkuni.

27 ta’ Diċembru 2011 Is-siegħa u nofs daqqu u hekk kif niftaħ il-posta elettronika nsib daqsxejn ta’ rigal: konnessjoni sabiex biha nniżżel kopja tal-ħidma aħħarija tal-Brikkuni. Wara l-kliem li qalli Danjeli u l-entużjażmu f’għajnejh, kelli aspettattivi kbar għal dan ix-xogħol.

Imsomma, kien sieħbi Marju li hekk kif kien wegħdni ftit jien qabel, bgħatli din il-mużika sabiex ngħaddilu erbgħa kummenti lura… Għadda xahar, xahar tal-blieh, iktar mill-ikbar ċirklu li jista jarma s-Sur Said tal-Fu*jana u fl-aħħar, illum il-Ħamis 26 ta’ Jannar, bdejt nerġa nsib il-muża nikteb, le mhux dwar Franco din id-darba!

1. Ċikku ċ-Ċinkwina
Ċikku – grampun sod li faqqa ċinkwina femminili eżemplari li ħesrem inqabdu tqal bla ma ħadd kien jaf xejn! Omertà sħieħa… silenzju perfett. L-istess bħal f’ċertu stejjer traġiċi Maltin fejn twieldu leġġendi u faqqsu fatati minflok verità.

Kanzunetta bi ħsieb immensament sinjur li jixħet dawl fuq l-attitudni ta’ min jaħbi jew jgħin sabiex tinħeba verità – tant li jasal iħalli lill martu tgħereq f’inkwiet kbir anki wara mewtu. L-eżempju jkaxkar, u hekk kif ulied uliedha joħorġu jixbhu lil żewġha, Lieni tispiċċa ċċedi b’attakk f’qalbha!

2. Firien (Qattus rieqed, farka ġobon ma fadalx)
Għadda ż-żmien u sforz il-qattus rieqed, il-ġurdien ħa r-riedni f’idejh. Kollox jinqaleb ta’ taħt fuq; żarbun jidħak bl-iskarpan! Kultura li tgħalaq għajnejha għal kollox, sakemm tinduna li ġobon ma fadalx. Kanzunetta li titgħallem taprezza x-xogħol mirqum li fiha, wara ammont ta’ smiegħ.

3. Il-Gallinar tas-Sultan
B’ħoss li naraħ jixbah lil dil-verżjoni live ta’ Un Giudice u Un Oceano di Silenzio ta’ Morgan, titlu kważi identiku għall-isem tat-triq fejn noqgħod, il-memorja ħelwa tat-tiġieġa vjola tiġri qalb folla entużjasta ġewwa r-Roadhouse tal-Buskett lura f’Lulju tal-2009 u s-sarkażmu sottili u mexxej f’dan il-kapulavur ta’ ritmu u melodija – huma kollha ngredjenti li jġegħluni nħobb wisq din il-biċċa xogħol.

Mera tas-soċjetà… li nara ppersonifikata fil-kanarin li jieħu lezzjonijiet tal-kant mingħand kokka xiħa b’widnejn twal u toga qasira – li tfakkarni fil-logo tal-KSU fl-Università. Gallinar soċjalment attiv ħafna fejn tiġieġa li la hi ħamra u lanqas blu, issib ruħha ma tistax ittir sforz persunaġġi oħra li jimbuttaw flieles taħt qroqqa  u li għandhom rispett lejn il-ħotbi qaddej tas-Sultan!

Mument ieħor fejn Marju, ta’ Brikkun li hu, irrakkonta realtà politika Maltija f’metafora mimlija rix u folol għalażobbhom.

4. It-Tnejn
Ritmi għaġġelin, li bi skuża tal-ħajja mgħaġġla tat-Tnejn filgħodu, jirrakkuntaw karattru li jikkunsidra lilu nnifsu bħala tellief, “qisu iblah”, jintilef f’ħafna ħsieb, jittama li jerġa lura taħt friex sħan ma’ dik li tant ħabb. Iżda l-ħolm spiss jintemm ħesrem b’xi tpaqpiqa li taħsdek fost il-ġenn tat-Tnejn filgħodu. Kważi lanqas tinduna li huwa inti il-“mitluf” u mhux ix-xiħ jitkellem mal-kelb! Tgħid it-tapizzerija terġa tieħu l-kulur tagħha?

5. Kunsenturi
Il-Ħanina! Anki fl-iktar binja b’saħħitha, l-aqwa tikħilha, tilmaħ kunsentura!

Anki l-età hija kawża ta’ kunsenturi fiżiċi.

U hekk hu l-ħajja li ħafna drabi huwa l-bniedem stess li joħolqilha kunsenturi meta jħarbat sistemi naturali milli jgħixu kif mitlub lilhom. U hekk hu naraw lis-seqer, liebes ta’ bufula, iżoqq lill-brimba!

6. Il-Maħbuba l-Midruba
Ħoss ta’ kitarra jakkumpanja din il-kanzunetta melankonika għall-aħħar, mill-bidu sat-tmiem. B’referenzi bibbliċi kemmxejn evidenti, nisimgħu dwar dan il-karattru ta’ maħbuba midruba, tokrob fis-sirda – nistħajjilha tirrappreżenta lill-ħajja li ta’ kuljum tfakkarna li kollox u kulħadd għad jerġa jsir trab.

7. Irkotta
Rakkont ħelu ta’ grupp aħwa subien jixxenqu lejn mara għarkobbtejha waqt li din qed taħsel l-art! Lucy, mara b’doni li jattiraw lil ħafna rġiel u allura numru ta’ nisa li m’għadhomx fil-fjur ta’ ħajjithom, jgħiru għaliha! U hawn fejn titfaċċa r-risposta ħelwa ferm: “L-għalqa trid toqgħod magħha, l-għalqa trid tieħu ħsiebha!”

Innu għal pubertà, innu għall-maskulinità, innu għall-femminilità, innu għall-moħħ mehdi bil-kilbiet tal-ġisem.

8. Nixtieq
Kanzunetta li smajtha tindaqq fl-aħħar okkażżjonijiet fejn il-Brikkuni ħarġu “live” u spiċċajt ninnamra magħha sa mill-ewwel mumenti. Bħal ġuvni li jixref fuq Facebook sabiex jinnota xi tfajla gustuża u qalbu tħabbat mija mija meta jiltaqà magħha l-ewwel darba. L-istess jien u “Nixtieq”.

Kanzunetta li ġġib il-għira lil kull ħassieb u lil kull poeta. Kanzunetta li kważi teżawrilhom il-vokabularju tal-ħolm tagħhom u tirrakkuntah qabilhom!

Kanzunetta li l-aġġettivi għaliha ma jinstabux kollha fl-edizzjoni tad-dizzjunarju komplut ta’ Aquilina għaliex għadhom ma ġewx ifformulati.

Kanzunetta li tħeġġiġni nkompli noħlom iżda li tfakkarni li kultant ħolma taf tkun taħżiża fl-ilma. Kanzunetta li tħeġġiġni nonfoħ bżieżaq tas-sapun u niġri f’nofshom għal għonq it-triq iżda teħodni wkoll f’realtà fejn dawn il-bżieżaq huma fraġli u dlonk jispiċċaw biss tifkira.

Fix-xenarju tal-ilsna tan-nar jibilgħu Strada Rjali nixtieq jien ukoll inpitter dax-xejn tal-llum, jien u nikteb.

10. Sigrieti
Mas-suffara tal-kitla tgħali, forsi quddiem belà tè u mużika b’ritmu mexxej, nidħaddtu dwar is-sigrieti – parti ntegrali mix-xibka soċjali maltija. Għal darb’oħra nisimgħu kliem li b’ironija meqjusa, jiġbed is-saqajn lejn kultura li tgħallimna ngħixu f’dubji mhux f’ċertezzi. Iżda l-kor ifakkarna li din “kultura tal-gidba għal ġid”, frott il-velenu f’ħalq il-lifgħa ta’ Sawlu li ntiret biss minn numru ta’ nies qarrieqa.

11. L-Uffiċċju
Fil-bidu meta smajtha, fiż-żmien meta ġiet sottomessa għal Festival tal-Għanja tal-Poplu, ma tantx kont impressjonat b’din il-kanzunetta. Niftakarni xettiku ħafna dwarha. Illum li erġajt smajtha fil-kwiet ta’ kamarti għal darba, tnejn, għaxra, nammetti li bqajt affaxxinat bir-rakkont li jseħħ hawn; rakkont ta’ raġel malti li mxebbgħa minn xogħolu, jirrakkonta l-madwaru, il-geddum tal-imgħallem qabel jitlaq lura d-dar wara sahra twila.

U hawn fejn tinbet il-fantasija tal-awtur li jilgħab mal-ħolma ta’ ħajja li ma tintrabatx mas-sistema kiefra tax-xogħol fejn il-bniedem huwa potenzjal mekkaniżżat, f’ġieħ il-profitti.

12. Żonqor
Naslu lejn l-aħħar. Fl-aħħar! Ħin fejn nisimgħu lil Danjeli jwerżaw u allura fejn nistgħu naqbżu kollha f’daqqa mar-ritmu tat-trombi u trumbetti.

Kanzunetta li tistaqsi l-valuri bażiċi fostna l-Maltin waqt li Alla jiżfen ma’ marċ militari. Tistaqsi t-twemmin popolari tal-medja, tal-politika u tar-reliġjon – ir-rgħajja twajba li xorta jġorru bastun!

Fl-aħħar hemm ċans issib ruħek eżawrit; jew għax żfint iżżejjed jew għax skoprejt li int ukoll għandek xi valur li tajjeb tindirizza!

13. Tiddi ix-xemx fuq din l-għodwa moħlija
Kif tista tikkummenta l-benna tal-arti? Kapulavur fil-kitba u fil-mużika, li b’seħer liema bħalu jirrakkonta sbieħ ta’ jum xemxi u hiemed mill-kamra tas-sodda, fejn filwaqt li l-maħbuba tinsab rieqda, l-awtur jirrakkonta ż-żmien li qed igerbeb minn fuqu. Ninża l-kappell u ma nerġax nilbsu!

7 ta’ Frar 2012
– Fadal biss 3 ijiem stennija għal famuż avveniment meta Brikkuni joħorġu bit-Trabokk fil-pubbliku. Sadattant, iktar kmieni ippubblikaw vidjo miġbud fil-librerija pubblika ta’ Beltissebħ bil-protagonista Ġuże Stagno, għall-kanzunetta “L-Uffiċċju” u dan jidher li diġa sewa ta’ ħatab għan-nar li qed jikber ġmielu għall-avveniment tas-Sibt.

5.20 ta’ filgħodu – qed nerġa nisma “Nixtieq”… iva – nixtieq immur norqod issa, fil-fond. 

12 ta’ Frar 2012 – Nammetti li l-Brikkuni ma narahomx f’posthom fuq palk għoli, kemmxejn maqtugħa mill-udjenza. Biss, wara it-tieni debutt għal Yasmin Kuymizakis flimkien mal-grupp tagħha YEWS (b’James u Hagen) u t-togħma tajba li ħallew warajhom, Brikkuni, frott l-esperjenza issa twila tagħhom, ippreżentaw serata li tassew qabdet lill-udjenza ħelu ħelu ġot-Trabokk.

Serata li rat it-tmiem tagħha b’riviżitazzjoni ta’ xi kanzunetti minn Kuntra Banda u b’assedju uman fuq il-palk, bi ħlejjaq umani li ma felħux ma jiċċelebrawx huma wkoll il-kbir Gadazz.

Huwa fatt krudili li fost udjenza ta’ 1000 ruħ, tibqa ssib dawk il-ħafna li ma jgħamlu xejn ħlief ipaċpċu u jtellfu mill-ħafna gost tal-mużika ħajja. Filwaqt li barra nfetħu bwieb is-sema, fit-tielet sular tal-blokka l-Belt kien hemm elf ruħ jiċċelebraw ir-ritorn tal-Brikkuni fit-teatru taz-ZOO – Is-City Theatre.

Serata ħelwa mgħoddija ma nies sbieħ ħafna. 

1.00 ta’ filgħodu – wara diskursati ħelwin ma’ varji ħbieb u persunaġġi, ngħatu daqqa t’id sabiex l-istrumenti jsibu triqthom lura lejn id-dar.

2.30 ta’ filgħodu – Gerrem il-plastik, ixref fil-kummenti u hemm hi s-sorpriża finali! Sabiħ li għal darb’ oħra issib ismek (u anki laqam) fuq il-kopertina ta’ biċċa xogħol ta’ banda Maltija. Nammetti li nħsadt imma ser norqod bi tbissima wiegħsa. Grazzi lura lill-Brikkuni. 

3.30 ta’ filgħodu – L’hena tiegħi ngawdi l-lejl. Issa hu il-ħin li nippubblika dan il-kumment dwar it-Trabokk. Wara tant stennija, hawn hu għalikom!