Category: Tberfil

Tislima: Duminku Mintoff

“All men dream, but not equally. Those who dream by night in the dusty recesses of their minds, wake in the day to find that it was vanity: but the dreamers of the day are dangerous men, for they may act on their dreams with open eyes, to make them possible.” – T.E. Lawrence

Ġiet nieqsa persuna. Persuna bħali u bħalek. Persuna Maltija daqsi.

Ma hemmx għalfejn tkun Mintoffjan jew Laburist biex tifhem li din il-persuna, iżda, mhux persuna kwalunkwe. Persuna li ħalliet marka ndelibbli fuq nazzjon. Għal dejjem.

Insejjħilha persuna kreattiva, persuna nnovattiva, determinata u persuna ta’ viżjoni. Persuna li mix-xejn, ħoloq ħafna.

X’nammira f’Mintoff? Naħseb mill-ftit li niftakru, nammira d-determinazzjoni tiegħu li jara lil Malta, pajjiż mill-iċken, meqjusa l-istess daqs kull pajjiż ieħor. Id-determinazzjoni li jara lil Malta ħielsa, Malta distinta u Malta li ma tibżax issemma’ leħinha anki quddiem il-ġganti barranin.

Ammirajtu meta kultant webbes rasu fuq punti li kienu għal qalbu anki jekk ħarbat lill-partit tiegħu. Kien hemm fejn tassew emmint li għalih Malta kienet l-ewwel u qabel kollox… anki qabel il-partit tiegħu stess.

Iva fl-esperjenza tiegħi ltqajt ma’ nies li ġenwinament sfaw imweġġa’ b’ċerti deċiżjonijiet li ħa Mintoff, u nirrispetta t-tbatija li għexu. Konvint li dan il-bniedem żbalja darba jew tnejn. Biss nemmen li l-għajta tal-poplu f’dan il-lejl tal-20 t’Awissu, turi biċ-ċar kemm ir-rispett li wera Duminku Mintoff speċjalment lejn il-klassijiet soċjali baxxi u tal-ħaddiema, jimmarkawh bħala figura li biddlet l-istorja ta’ Malta.

Sfortunatament qatt ma kelli xorti niltaqa’ jew nitkellem miegħu iżda nemmen li dak li wettaq, laqatni direttament, lili li kbirt fis-snin tmenin. Laqatni wkoll sabiex inrawwem rispett kbir lejn pajjiżi u nemmen li għalkemm ċkejken, pajjiżi u l-poplu tiegħu huwa ‘kbir’ daqs, jekk mhux iktar, minn kull pajjiż jew poplu ieħor.

Insellem lil dan ir-raġel bħali u bħalek li ħolom bil-kbir u wettaq. J’Alla jkollna nitfa forza sabiex noħolmu u nwettqu bħalu.

Mulej għatih il-mistrieħ.

Inlibbsu lill-AirMalta

L-AirMalta, għal darb’oħra fi fit xhur, wettqet eżerċizzju ta’ re-branding. Wara li f’Marzu li għadda, rajna l-Airbus A320 jiġi re-branded bħala promozzjoni għal Valletta Belt Kapitali tal-Kultura 2018, ilbieraħ is-CEO Peter Davies, nieda re-branding ġdid għall-flotta sħieħa – nimmaġina li anki għall-istess Airbus A320! Libsa ġdida għall-ajruplani tal-AirMalta – min jgħid sabiħa u min jgħid kerha, min tajba, u min, ħażina.

Ma naħsibx li hawn huwa l-ispazju fejn jaqbel niddiskuti l-eżerċizzju viżiv – (dak li ħafna jaħsbu li huwa re-branding) – imma xtaqt nikkummenta fuq l-idea ta’ re-branding inġenerali u ngħaddi kummenti dwar il-filmat promozzjonali li twettaq.

Kif spjegat tajjeb fuq Wikipedia, re-branding mhux biss il-libsa viżiva ġdida li tlibbes lill-prodott tiegħek iżda ħafna elementi oħra li flimkien, isaħħu jew jgħatu direzzjoni ġdida lill-istess prodott.

Niġġudika l-kwalità tal-eżerċizzju li għamlu l-kumpanija Ingliża FutureBrand, meta nidħol fuq is-sît tagħhom u ninduna li lanqas hemm referenza lejh. Nidħol ukoll fis-sît uffiċċjali tal-AirMalta u nsib li dan għadu mhux aġġornat. Dik diġà indikazzjoni nkwetanti.

Aspett ieħor li xtaqt nirrimarka huma xi suġġetti li ġew magħżula, minjaf b’kemm diskussjoni, sabiex jidhru fil-filmat uffiċċjali. U hawn ser ngħamel lista ta’ aspetti li skond jien, huma kemmxejn qarrieqa:

  • “an idyllic archipelago” u dehra ta’ Kemmuna u Għawdex – video fejn Malta hija penġuta bħala ġenna tal-art, kważi kważi art verġni.
  • “with a warmth that is unique” u nżid magħha “unless you are a black or North-African refugee”
  • “diverse” u dehra ta’ gallariji tradizzjonali. Ritratt li mill-ewwel qajjimli susspett… sakemm ikkonfermajt li hu ritratt diġa ppubblikat fuq flickr! Tgħid William Attard McCarthy jaf li ritratt tiegħu ntuża f’eżerċizzju ta’ rebranding li sewa €1.9 miljun?! Ċans kbir li iva, għax fil-profil tiegħu, McCarthy jiddeskrivi lilu nnifsu hekk:

“Has been a stock photographer for the past 4 years and submits images to main agencies. Member of the SWPP and the MIPP.”

Nippretendi li f’eżerċizzju tant kbir, jintuża ritratt li ma kienx ippubblikat! F’ġieħ il-kwalità. Tal-mistħija! Hawn nista nieqaf nikkummenta… imma ser inkompli!

  • U jerġa jitfaċċa l-luzzu f’xi ħaġa li tiddeskrivi lil Malta. Sadanittant il-portijiet tagħna miżgħuda bid-dgħajjes lussużi msejjħa jottijiet. Lil dawn ninċentivawhom sabiex ifaqqsu u nħallu l-luzzu għal xi filmat li jrid jemozzjona lil min jarah! Rispett lejn l-installazzjoni “Sulluzzu” tal-artist, ħabib u kollega tiegħi, Julian Mallia li f’mumenti hekk terġa tinstema’ tgħajjat mill-bitħa tal-Università l-antika tal-Belt fejn kienet ġiet esibita.
  • “authentic” u dehra ta’ knisja! Minjaf x’iridu jfissru? Li l-Knisja f’Malta hi ftit partikolari kulħadd jaf imma kont nuża l-kelma “dodgy” allura.
  • Ninfexx f’applaws mifqugħ b’ironija u sarkażmu hekk kif jitfaċċa r-ritratt tat-tberfil li jaqra “Welcome Aboard” fuq xarabank antik, flimkien mal-kelma “friendly”. X’inhu eżattament “friendly”? Ix-xufier l-antik li kulħadd kien imaqdar? Il-mod kif Austin Gatt ittratta lil dawn ix-xufiera? Il-mod kif b’din il-mossa qtilna 90% tal-arti tat-tberfil f’pajjiżna? Il-mod kif l-Arriva adattaw għas-sistema Maltija?
  • Apparti dan, fejn ser jaraw dik il-“Welcome Aboard” it-turisti li jiġu jżuruna issa li ħassarniha? Ma nafx. Hemm min qed jgħid li ġiet introdotta fuq l-istess ajruplani. Veru? Fhemuni forsi nifhem!

  • Il-Knisja, anzi l-koppla tal-Mosta… “inspiring” u  Wied iż-Żurrieq u Filfla jakkumpanjaw il-kelma “beautiful” – hawn ma nistax niċħad il-verità.


“Malta… our promise… a new way of seeing things”
– hekk hu speċjalment jekk 50% ta’ dak li urewk fil-filmat mhux se ssibu eżatt kif urewhulek!

X’inhu re-branding?

Deputati ribelli

Ħsieb ħafif f’ġurnata mimlija mpenji u sorpriżi xejn sbieħ.
Ftit tal-minuti ilu qallibt facebook u nnutajt kif dawk il-ħbieb tiegħi uffiċċjalment mgħammda blu u li ċedew l-libertà li ma jkunux partiġġani, għaddejjin fuq sforz kollettiv sabiex iwasslu messaġġi “sbieħ” dwar il-Partit tagħhom. Biss messaġġi, li, ngħid għalija, iġegħluni nidħak.
 

Ejja ninjoraw il-fatt li qed jixxerjaw materjal ippubblikat mill-paġna uffiċċjali facebook tal-Partit ħa! Biss, dan il-materjal huwa redikolu quddiem is-sitwazzjoni li qegħdin ngħaddu minnha llum.

Filwaqt li deputati fl-istess partit, b’tant irġulija, seffqu wiċċhom sabiex jirrimarkaw fejn il-Partit kien qed jiżbalja u saħansitra, qalgħu ċanfira u l-“ekwivalenti” għal tkeċċija, il-Partit illum qed jiċċelebra fatti bħat-tisbieħ ta’ Pjazza San Ġorġ fil-Belt Valletta, l-isforz sfieq sabiex tinbena skola kull sena, il-bini mill-ġdid ta’ diversi toroq f’Għawdex u l-pjan li ser iwassal għall-bini ta’ kampus ġdid għall-MCAST – “biex aktar studenti jkomplu jistudjaw”.

Filwaqt li nirrikonoxxi l-intenzjonijiet tajbin ta’ dawn l-impenji, ma nifhimx l-iskop ta’ dawn il-fanfarunati f’perjodu fejn il-Partit jinsab għarwien ħuta quddiem il-poplu. Kważi, kważi huma dawn it-tattiċi li jġegħluni nitlef ċertu tama lejn dal-partit – tama li żergħu d-“Deputati ribelli” stess.

Dan, apparti ‘l fatt li kull aspett imsemmi għandu uċuh inqas sbieħ x’tirrakkonta dwaru imma li llum ngħażel li ma niffukax fuqhom.

Waħda mix-shares farseski fuq facebook illum!

Id-“Deputati ribelli” issa tkellmu. Wieħed qata’ qalbu u rriżenja mill-grupp politiku. L-ieħor, l-idealist, qed jgħażel li jikkumbatti; għadu jittama li min għażaq, jerfa’ ir-responsabbiltà tiegħu sabiex jara lill-Partit jitwieled ġdid u nadif, filwaqt li t-tielet wieħed, nistħajjlu daħal ġo fosdqa sakemm terġa titfaċċa rebbiegħa ġdida. Minjaf? Il-ħasra hija li f’pajjiż mifni b’tant kriżi, issib nies li jippreferu li dan kollu ma jiġix diskuss u ssib nies oħrajn li jippreferu li dan kollu jiġi mbajjad, bħal qabar, bi ftit shares ilellxu fuq facebook.

Sadattant il-President missjunarju tagħna stqarr li quddiem dan kollu, mhux l-irwol tiegħu li jintervjeni…

“Fait accompli”

Ma hemmx wisq x’iżżid ma’ din is-silta mill-aqwa dramm li qatt inkiteb! Interessanti kif l-istess skript jista’ faċilment jerġa jintuża mill-istess attur, din id-darba f’kuntest mhux daqstant teatrali.

Sa minn dakinhar li kont ilmaħt lil Jeffrey Pullicino Orlando jintuża f’din ix-xena tant imqanqla mid-dramm ‘Fait Accompli‘, kont tħassart lil dan il-persunaġġ li għalkemm dejjem ispirali ammirazzjoni, spiċċa ddiżappuntani f’mumenti bħal dawn meta anki l-videos fuq youtube jixhdu kemm kien kollox ‘staged’… bis-segretarju ġenerali tal-partit tiegħu, jindika lill-kameramen sabiex iħaffef u jiffoka fuq kliemu!

Kien dramm li għal dak il-partit spiċċa b’suċċess. Dramm iżda li kif qal l-attur prinċipali stess, kellu ntenzjonijiet oħrajn tant li llum dan l-attur safa “ekwivalenti” ta’ mkeċċi mill-istess grupp teatrali. Forsi l-istess skript illum jista’ jkun utli! Minjaf? Nittama biss li llum li forsi fehem it-titlu tad-dramm, ma jfittix li jibqa’ f’xi gruppi teatrali lokali!

Hawn hu l-iskript tant imqanqal:

Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn qed taħrabni?
Għalfejn qed tibża minni?

Għandi opportunità limitata ħafna. Opportunità li ili niġġieled għaliha dan l-aħħar erbat ijiem. Ilek tħammiġni erbat ijiem.
Għalfejn qed taħrab minn din l-opportunità li għandi? Għalfejn qed tipprova ċċaħħadni minn din l-opportunità li għandi li niddefendi l-isem tiegħi?

Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn?
Għalfejn qed tibża minni?
Għalfejn ħrabtli nhar is-Sibt?
Għalfejn? B’mod komiku ħrabtli!
Għalfejn sejjaħt press conference meta kont taf li jien minix qiegħed fuq il-vapur t’Għawdex?

Shame!
Imissek tistħi!

Laqqas din l-opportunità limitata mhux ser ittini biex niddefendi lili nnifsi?
Erbat ijiem qabel l-elezzjoni?
Erbat ijiem qabel l-elezzjoni ħriġtha dil-biċċa xogħol fuqi?
Qed tipprova tħammiġni kif ħammiġt lil ħaddieħor!

You should be ashamed of yourself!
Shame!
Shame!
Shame!

Oqgħod bilqiegħda! Ħa nistaqsik żewġ domandi sempiċi! Oqgħod bilqiegħda u rrispondini!

You should be ashamed of yourself!

Għandi tant żvantaġġ fil-konfront tiegħek illum, għalfejn mhux ser ittini din l-opportunità?
Ilni erbat ijiem niġri warajk!
Kont naf li ħa tħammiġni. Persuna viċin ħafna tiegħek qaltli li ħa tipprova tħammiġni!

You should be ashamed of yourself!
Shame on you!
Shame on you!
Shame on you!

Għamiltha fil-passat fil-konfront ta’ ħaddieħor, issa qed tgħamilha fil-konfront tiegħi! Issa naf x’iġifieri.

Shame on you!

Allaħares tispiċċa Prim Ministru
Allaħares!
Għax ara kemm ser ikollok saħħa aktar biex tkisser lil ħaddiehor!

You should be ashamed of yourself!
Shame on you!

Oqgħod bilqegħda ħa nsaqsik żewġ domandi biss!
Żewġ domandi biss ħa nsaqsik.
Jien stedintek għal dibattitu; sfidajtek għal dibattitu.
Kull ma qed nitolbok, l’opportunità biex nistaqsik żewġ domandi sempliċi.
Għalfejn qed tibża?

Għalfejn ħammiġtli ismi erbat ijiem qabel l-elezzjoni?
Għalfejn?
Għalfejn?
Għalfejn?

Taf li dak mhux l-istil tal-politika tiegħi li nħammeġ lin-nies!
Għalfejn għamiltli hekk?

Għalfejn għamiltli hekk?
Għalfejn b’mod malinn, b’mod inġust għamiltli hekk?

Valletta 2018 – Belt Kapitali tal-Kultura

Wayne Marshall ġie maħtur bħala Direttur artistiku għall-proġett tal-Valletta 2018. Filwaqt li sieħbi l-iSpanjol ikkritika l-għażla burokratika, jien nawgura lis-Sur Marshall sabiex fi żmien qasir jifhem is-sistemi Maltin li spiss jikkuntradixxu lil xulxin.

Xhur ilu identifikajt propjetà ġewwa Belti li kienet f’kundizzjoni tajba u tħajjart ninvesti fiha. Tkixxift u skoprejt li hija propjetà li kienet tinkera mill-Gvern. Komplejt ir-riċerka u tal-Lands Department għamlu l-parti tagħhom. F’ġieh ir-riġenerazzjoni tal-Belt Kapitali Ewropea, qaluli li “propjetà tal-Gvern f’kundizzjoni tajba ġewwa l-kapitali taqa’ awtomatikament għal skemi ta’ ‘social housing’.” Tefgħawli wkoll naqra melħ, minn dak l-aħrax tal-Qbajjar fuq il-ferita meta qaluli “identifika propjetà dilapidata u hemm inkunu nistgħu ngħinuk”

Kellimt ukoll lill-Ministru li ftit qabel kien għadu kif qata’ żigarella fuq proġett ta’ inċentivi għal propjetà mitluqa ġewwa l-Belt. Nammetti li kien ġentili u rrispondieni minnufih. Bil-kliem “Jekk taqa’ taħt il Housing bilfors trid tiġi allokata fuq bażi soċjali sakemm ma tiġix rilaxxata mill-istess Housing Authority” ħawwadni ftit aktar u ħallieni nistaqsi jekk jien, ħaddiem u student ta’ 31 sena inix ikkunsidrat fuq l-istess “bażi soċjali”.

Tlabt aktar dettalji u uffiċjal mill-istess Ministeru ċemplitli biex tikkjarifika, biss, reġgħat tennietli l-istess kliem li kienu qaluli mid-Dipartiment tal-Lands. Kif jgħidu l-Ingliżi – dawk li diġa’ inqalgħu mill-Euro 2012 – “back to square 1”. U llum nidħak naqra dan l-artiklu.

Bl-ingliż ukoll ngħid “Welcome Mr Marshall”.

L-onorevoli José Herrera u Austin Gatt – xi ħadd darba ddeskrivhomli bħala “il-feriti tal-Belt”. U bir-raġun. Belt ġojjell mifnija burokrazija. Mifnija blu u aħmar – fejn persunaġġi ta’ rieda tajba wkoll jiċċapsu ma’ aġenda partiġġjana u allura jgħażlu li jikkompetu, minflok jikkollaboraw.

  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn filwaqt li l-Beltin jistaqsu fejn telqu l-bandli tat-tfal fil-Mandraġġ, il-Prim Ministru jirċievi l-applaws kommoss (jew le?) waqt l-inawgurazzjoni.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn l-iskola Primarja tibqa’ ġġorr stigma u hija meqjusa bħala ‘tat-tielet klassi’ fil-pajjiż.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn dak li jiġi minn barra biex idabbar lira jsib bibien miftuħa beraħ filwaqt li min rawwem ruħu b’demm l-iljun, qajla jinstema.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn meta jisparixxu (jinsterqu?) dettalji storiċi minn Sada Stretta, tispikka l-bruda.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn sa sena ilu konna nospitaw kultura kulurita ta’ Karnival – iżda li ġiet misruqa lilna bi proġett li jesalta lill-ġojjell partiġġjani – le mhux saffir u rubin.

  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn kull resident huwa mimli passjoni.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn kull resident jaf jgħatik qalbu jekk tirrispettah, iżda jiksirlek tiegħek jekk le.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn il-kultura hija fid-demm ta’ min tassew ħabbha u mhux fil-kummerċjant li jixtieq jorqod lejl magħha.
  • Merħba Sur Marshall f’Belt fejn resident sieket jaf jitkellem aktar mill-aqwa preżentatur li qatt ser jissuġġerulek fil-kumitati.

Merħba Sur Marshall f’Belt li, sa minn meta nibtet il-ħolma f’moħħ il-Parisot, dejjem kienet belt Kapitali Ewropea – bit-titlu u mingħajru!

Nazzjon ‘mainstream’

Hekk fetaħ is-servizz ta’ One News dwar il-kunċert ‘Isle of MTV’, nhar l-Erbgħa, 27 ta’ Ġunju. Ftuħ denju tal-aqwa riċerka ġurnalistika possibbli: 

“… ismijiet kbar fix xena tal-mużika nternazzjonali. Id-diski tagħhom jindaqqu b’mod kontinwu fil-clubs u l-istazzjonijiet tar-radju Maltin.”

U hekk hu, għal darb’ oħra, ġurnalist ‘mainstream’ malti, ikompli jitma raġunamenti u kalkoli ‘mainstream’ lill-merħla fidila. Ir-raġunament skadut li “jekk jindaqq mir-radjijiet u clubs ‘mainstream’ Maltin, allura huwa tajjeb”. Nesa jgħid li stazzjonijiet, bħal Bay Radio, ma jdoqqux kanzunetti tajbin bil-lingwa Maltija! Nesa jerġa jtenni l-punt li artisti Maltin, lanqas dawk ‘mainstream’ ma għandhomx ċans jipparteċipaw fl-istess kunċert.

Il-ġurnalist tal-istazzjon tal-PL stqarr ukoll li Nelly Furtado “vera daħlet fl-atmosfera ta’ pajjiżna”, bir-raġunijiet ikunu dawn:

– damet hawn fit-tul,
– ħadet photoshoot professjonali,
– żaret postijiet ta’ nteress,
– tkellmet dwar il-mużika folkloristika Maltija; l-għana.

Ġurnaliżmu li jitratta lill-udjenza ta’ injoranti. Jidher ċar li l-ġurnalist kulma għamel huwa li rrefera lejn l-intervista ta’ Fiona Galea Debono minn timesofmalta.com. Galea Debono, bi stil li jiddistingwiha, tkellmet ma’ Furtado dwar numru ta’ aspetti, fosthom il-mużika folkloristika Maltija. Fl-ebda mument iżda, Furtado ma għamlet xi eloġji dwar din il-mużika fuq inizzjattiva tagħha personali anzi, kif irrapurtat it-Times stess, ma ħadet l-ebda nteress!

Xi uħud qaluli sabiex ma nibqax ingerger fuq il-facebook u dan il-blog. Inkompli ninduna kemm hawn żagħżagħ validissimi li jippreferu s-skiet minflok il-protesta. Jippreferu jsegwu l-folla milli jisfidaw l-aljenazzjoni. Il-Malti ‘mainstream’ jiġġudika lil min joħroġ mir-rutina tal-favoritiżmu bħala negattiv jew traditur. Il-Malti ‘mainstream’ jgħoxa jiekol il-pastizz mimli żejt, u jistgħaġeb meta jisma b’dik it-tfajla, tant brava, li ħasbet kif tgħamel pastizzi b’togħmiet ġodda u ma jħaxxnux.

Dan il-poplu minn dejjem imantni ruħu fuq l-injoranza tal-istituzzjonijiet; il-partiti, il-Gvern u l-Knisja. Iva il-Knisja li tant stinkat kontra d-dritt tad-divorzju. Iva l-Knisja li ta’ kull sena tipparteċipa fil-manifestazzjoni tal-Isle of MTV billi tixgħel il-faċċata tat-tempju ddedikat lil Publiju – forsi biex tieħu 33 biċċa tal-fidda mingħand xi dipartiment tat-turiżmu.

Dan il-poplu spiss jippreferi jisma l-istess kanzunetti fl-istess clubs u fl-istess radju, hekk kif jindottrinah l-ġurnalist ‘mainstream’ u jaljena f’xarbiet alkoħoliċi kontinwi. Mur għidilha lil Furtado – li għall-Malti ‘mainstream’, ‘Spirtu Pront’ ma huwa xejn ħlief xarba u sakra tajba s-Sibt filgħaxija u xejn simili għal famuż Fado.

Prim Ministru għal ġurnata

Id-diskors illum waqa’ kollu fuq din l-kompetizzjoni meraviljuża li l-Prim Ministru ta’ Malta għoġbu jitfa mill-istruttura ta’ partit politiku partikolari.

Issa li l-President ta’ Malta libes il-maskla ta’ voluntarju fuq il-ġlekk u l-ingravata sabiex imur jifdi lill-Peruvjani, ma nara xejn ħażin li l-Prim jilbes maskla simili u taħt l-isem ta’ partit partiġġan, jitfa kompetizzjoni li tista’ trebbaħ lil xi ħadd b’xortih, iPad u ġurnata labranzetta miegħu.

Qed nistenna bi ħġari ir-risposta qawwija ta’ Joseph Muscat. Forsi jmur jilgħab centre forward minflok Michael Mifsud f’xi logħoba ta’ ħbiberija tat-tim Nazzjonali Malti f’Ta’ Qali. U Michael Briguglio – jista’ jitħajjar imexxi flash mob oħra biż-żifna ta’ Kurt Calleja, b’risq it-terremotati fl-Italja.

Malta għalhekk sabiħa… kif tieħu nifs qawwi ‘l barra għax tħoss li missejt il-qiegħ, jinfetaħ abiss ieħor taħtek u tinduna li l-waqa’ fid-dlamijiet ser ittul aktar.

U jien nistaqsi… min sponsorja dak l-iPad u dak is-sit elettroniku? Il-partitarji Nazzjonalisti fil-kampanja ġbir ta’ fondi? Issa jekk ir-rebbieħ ikun Laburist, kif ser tfehmom?

Jien nitħajjar nipparteċipa fil-kompetizzjoni… imma delli tqil – wisq nibża li jekk nirbaħ, ninzerta xi jum rari fejn ikun hemm xi diskussjoni ta’ strateġija nterna fil-Partit, filwaqt li jien nixtieq ninzerta xi jum speċjali li fih il-Prim jixgħel Triq ir-Repubblika għall-Milied, jew dak il-jum meta f’Kastilja jilqa lil xi kantant li jirrappreżenta lil Malta għall-Eurovision, jew dak il-jum meta jintefa’ d-dar jgħamel online conferencing maż-żgħażagħ Maltin. Issa naraw!

Wara kollox, minn dak li smajt quddiem il-Qorti, fejn il-benna tal-aħbar titwieled, jidher li Austin Gatt, Joseph Muscat u Norman Lowell diġà xeħtu l-applikazzjoni tagħhom. Iġifieri nista nkompli għaddej bil-ħajja sempliċi tiegħi u nibqa nittama li xi darba, għal kuntrarju ta’ Matthew Bellamy f’dan il-video, din il-profondità sewda, tintemm.

L-imħabba

“love” minn ssuunnddeeww

Ili ma nberfel. Illum jien hawn bil-pinzell u ftit laned taż-żebgħa taż-żejt.

X’inhi l-imħabba?

Dejjem fhimt u għext l-imħabba bħala emozzjoni li tħakkek ma’ dak kollu li hu sagru (le, mhux reliġjuż), spiritwali u intimu. Kbirt f’parroċċa kburija Pawlina u forsi dik id-definizzjoni għall-imħabba hija ħtija tal-għażiż Pawlu, il-kompliċi qattiel konvertit li kiteb b’tant emozzjoni x’inhi l-imħabba tant snin ilu… meta fl-ewwel ittra lill-Korintin kiteb:

“Kieku ma kellix imħabba jiena ma kont inkun xejn

… Li kont nitkellem bl-ilsna tal-bnedmin u ta’ l-anġli bla ma kelli mħabba, kont inkun qisni strument tar-ramm iżarżar jew platti jċekċku. U kieku kelli d-don tal-profezija u kont naf il-misteri kollha u l-għerf kollu, kieku kelli l-fidi sħiħa li tqanqal il-muntanji imma ma kellix l-imħabba, jiena ma kont inkun xejn. U kieku kelli nqassam ġidi kollu fil-karità u nagħti ġismi għall-ħruq bla ma jkolli mħabba, xejn ma jkun jiswieli ta’ ġid.
 
L-imħabba taf tistabar u tħenn; l-imħabba m’hijiex għajjura, ma tintefaħx biha nfisha, ma titkabbarx fuq l-oħrajn; ma tagħmilx dak li mhux xieraq,
ma tfittexx dak li hu tagħha, xejn ma tinkorla; ma żżommx f’ qalbha għad-deni
ma tifraħx bl-inġustizzja, imma tifraħ bil-verità; kollox tagħder, kollox temmen, kollox tittama, kollox tissaporti. L-imħabba ma tintemm qatt.”

Inkitbu mijiet ta’ poeżiji iżda naħseb l-ebda waħda ma’ tiżboq ‘l din. Kitba sagra li tmiss dak li huwa tassew il-ġist tal-imħabba. Illum li qbiżt it-tletin b’sena, nammetti li nħoss li ċerti esperjenzi fil-ħajja, fhemuni aħjar x’inhi mħabba. Fundamentali l-fatt li l-imħabba ma hix definita minn forma, kulur, regoli, sessi, età jew kulturi. L-imħabba hija anarkija, hekk kif spjegajtha f’kitbiet oħra bħal din (klikkja hawn).

Imħabba tfisser, l-ewwel u qabel kollox, għotja. Meta tħobb, tingħata, mingħajr mistoqsija. Imħabba tfisser fiduċja; fiduċja li tgħeleb kull suspett tant li saħansitra ma tħallilux skop. Imħabba tfisser bidla; ma tistax tħobb jekk m’intix lest tinbidel. Imħabba hija passjoni; passjoni fil-kliem, fil-ġesti, fil-ħsieb – fejn kollox hu mirqum sabiex iseddaq. L-imħabba hija llum u għada iżda mhux ilbieraħ. L-imħabba tfisser ħajja; twelid ta’ ideat, entużjażmu… bħal ħuġġieġa li qatt ma tintefa, anzi titqawwa f’buffura riħ. L-imħabba tinvolvi lir-ruħ, lill-qalb u lill-ġisem; lill-bniedem sħiħ.

Ngħalaq b’dan il-ħsieb li ħarbixt xi snin ilu: 

Skond* Pawlu

Mhux aħjar li kieku int hawn
biex nitħabblu
bħal f’għoqda
f’lejla ta’ mħabba
u nfakkru f’widnejna
x’inhi l-imħabba
skond* Pawlu?

* il-kelma skond niktibha hekk b’mod intenzjonat

Ċar u Skur

Il-flashbacks idejquni.

“Qatt xtaqt terġa tibda ġurnata mill-bidu?
Għid il-verità?”

Iva, kien hemm ġranet li xtaqt nerġa ngħix, mhux biex nibdilhom iżda sabiex, appuntu, nerġa ngħix kelma b’kelma, pass b’pass, ħarsa b’ħarsa, bikja wara bikja.

Kjaroskur, id-dramm tal-grupp teatrali Dù li kelli l-pjaċir nattendi għalih illejla, huwa miżgħud bis-sempliċità ta’ ħajja, kultant imżejna bl-apatija, ta’ erba’ karattri, sfaċċatament opposti jew kumplimentari – saħansitra fil-kulur u stil tal-ħwejjeġ.

Id-dramm tal-mirja. Il-mirja fejn in-nisa rqaq jaraw lilhom infushom ħoxnin, fejn ir-raġel jilmah f’martu lill-falliment emozzjonali ta’ snin ilu, fejn il-mara tara refuġju f’art barranija u fil-logħba tas-sess liebes qrun. Mirja li juru opposti f’ġudizzji, f’karattri, f’tattiċi ta’ ċrieki soċjali.

Il-flashbacks jgħejjuni.

Linji diġitali u vertikali ta’ qtar ix-xita jiltaqgħu ma linji naturali u oriżontali tal-ħasira filwaqt li jitħalltu ma’ mumenti umani ta’ kuljum, li jafu jevolvu f’traġedji. Saqajn twal, ġenbejn kbar, xagħar folt mgħaqqad u l-udjenza spiss tidħak minn wara l-ħasira.

Nintefa quddiem il-mera. Minjaf? Forsi l-aħħar sena kaxkartha f’ħoġri ġewwa t-teatru ta’ San Ġakbu u lmaħt l-opposti: iċ-ċar u s-skur fi traġedji tant familjari taħt sfond mużikali iterter mill-Islanda.

Tfaċċaw xi flashbacks.

Nota: Minn qalbi ngħid prosit lil Simone tal-ħsieb wara dan id-dramm dettaljat dwar sempliċità kwotidjana. Grazzi lill-erbgħa atturi tal-karattri li fasslu, grazzi lil Pierre Portelli tas-sett kurjuż u grazzi lil Dù għall-prodott li preżentaw.

Kjaroskur jerġa jinżamm illejla s-Sibt 31 ta’ Marzu u għada l-Ħadd, l-1 t’April fit-8pm ġewwa l-Kavalier ta’ San Ġakbu fil-Belt Valletta.

Ħolma ta’ Tifel

Għadni kif irritornajt mill-lezzjoni tas-Soċjoloġija ġewwa l’Università ta’ Malta u llum missejna mal-argumenti ta’ Marx dwar Dialectical Materialism.

Ma rridx intawwal, għax illum il-ħin limitat. Qam l-argument dwar il probabiltà kbira li studenti li jaslu sa livell Universitarju ta’ studju, ġejjin minn familji ta’ klassi medja jew klassi għolja.

Bdejt noqmos. Inħoss li din hija biss impressjoni li nitrawmu fiha u ngħixu biha – aktar milli realtà.

“Sfortunatament hija realtà” qalli l-għalliem.

Dettall minn “i was naive” minn Laura Satoko

Nemmen li kull persuna, hu x’inhu l-kuntest familjari, finanzjarju u soċjali tagħha, għandha jkollha l-opportunitajiet kollha miftuħa. L-ebda stigma ta’ klassi, l-ebda mentalità trapassata minn ġenerazzjonijiet, l-ebda struttura reliġjuża jew politika u wisq anqas l-ebda kuntest finanzjarju.

Kull bniedem għandu dritt sħiħ li joħlom, li jaspira u anki jekk is-soċjetà, speċjalment dik tal-Punent taf tkun ostili għall-ħolm individwali f’ġieh id-demokraziji, dan id-dritt jibqa intatt.

L-ebda “baruni”, l-ebda kapitalista mill-klassi għolja ma jista jċaħħad lil tifel ta’ 8 snin fi skola tal-gvern – b’żarbun miekul mit-trabijiet, li jiskarta xi lezzjoni biex jilgħab il-ballun fix-xita ma’ sħabu u li jilgħab b’ballun magħmul mill-karti – milli joħlom, kull ħin u kull mument.